Wysłany: Wto Wrz 04, 2007 2:41 am Pochodzenie nazwy Piecki
Natchniony sąsiednim wątkiem wysyłam nazwoznawcom pytanie - skąd mamy nazwę Piecki?
Samp w "Mieście magicznych przestrzeni" napisał/a:
(...) Piecki. Została ona odnotowana już w dokumencie z 1238 roku. Była to wówczas wieś na wysoczyźnie gęsto porośniętej bukowymi lasami. Od innych osada ta wyróżniała się tym, że w specjalnych piecach wypalano tu węgiel drzewny – jeden z eksportowanych wówczas przez gdańszczan towarów. Tymże właśnie piecom wioska zawdzięczała swą pierwotna nazwę. Nazwę - dodajmy, która przetrwała także czas wielkiej ekspansji niemiecczyzny.
Ale coś mi się wydaje, że kiedyś (jak jeszcze mniej się tym interesowałem i dlatego teraz nie pamiętam, chyba nie na forum, bo nigdzie o tym widzę) coś słyszałem, że nazwa pochodzi nie od pieców a od czegoś innego (może nazwiska?).
Ze spisu jednostek morfogenetycznych:
Pietzgendorf (1921)
Pietzkendorf (1874)
Pietzendorf (1780)
Bisserken (1445)
Bissekir; Byssekir (1283)
Więc jak widać dawniej w nazwie nie było czegoś podobnego do „pieców” tylko Byssekir.
Czy ktoś obeznany może potwierdzić te piece (może po kaszubsku?) albo pamięta jakąś inną teorię pochodzenia nazwy?
Niestety ciężko jest cokolwiek znaleźć na temat Twojego problemu ale czytając to co zamieściłeś można próbować wywnioskować pewne rzeczy następująco (co wcale nie świadczy że trafnie): tak jak zacytowałeś informację z jakiegoś źródła "Piecki. Została odnotowana już w dokumencie z 1238 roku. Była to wówczas wieś na wysoczyźnie gęsto porośniętej bukowymi lasami". Nazwa niemiecka owej wsi w tym czasie i jeszcze przez kilkaset lat później rozpoczynała się przedrostkiem Biss(e)-. Biss w języku niemieckim znaczy dosłownie ukąszenie ale w jego odmianie również i piec (bießen). Można więc wnioskować że albo nazwa powstała ze względu na zbyt liczne ukąszenia owadów z pobliskiego bukowego lasu lub też chodzi, tak jak cytat mówi dalej o piec w którym wypalano węgiel drzewny. Przedrostek biss(e)- jak i nazwa bießen są to nazwy typowo niemieckie. Przypuszczam że nazwy późniejsze niemieckie wsi Piecki chociażby od 1780 roku wzwyż były już w owym czasie bardziej spolszczone po przejściach historycznych Gdańska i przyległych do niego terenów z narodami niemieckimi lub niemiecko-pochodnymi i w związku z tym ciągłymi zmianami nazw własnych z języka polskiego na język niemiecki i z niemieckiego na polski. Stąd Pietzkendorf, Pietzgendorf czyli mówiąc dosłownie Piecewska Wieś, pewnie i dotyczy pieca z pięciuset lat wstecz tyle że nazwa jest już jak widać spolszczona co jest widoczne jeszcze przez około kolejnych 160 lat.
Pisana historia Piecek zaczyna się w roku 1238, w którym oliwscy cystersi otrzymali od księcia łąki przy ujściu Strzyży do Wisły „należące dawniej do wsi Byssekir”. Językoznawcy odczytują zapisaną po łacinie nazwę jako Biesiekierz. Znaczenie jest oczywiste: diabelski (biesi) krzak.
Może nazywano tak janowiec, co roku w czerwcu płonący blaskiem jaskrawych kwiatów? Krzaki janowca do dziś porastają okoliczne wzgórza.W 1283 r. książę przekazał klasztorowi samą wieś. Za czasów krzyżackich słowiańską [TU CHYBA CZEGOŚ BRAKUJE? - PUMEKS] dodano do nazwy słowo Dorf – wieś. W 1400 r. mamy więc Peyskersdorf, w 1402 Pieskersdorf, a od 1439 pojawiają się zniekształcone postaci Pietzkendorp, Pitzkerdorff, nawet Putzkerdorf, w końcu co najmniej od XVII w. Pietzkendorf. W 1945 r. spolszczono to na błędne etymologicznie Piecewo (końcówka –ewo świadczyłaby o pochodzeniu od osoby imieniem Piec, której nigdy tu nie było!), a w 1948 poprawiono na Piecki i ta ostatnia nazwa jest dziś prawnie obowiązująca.
1) to o komarach w sumie lekko też zastanawia, bo sąsiednie Migowo gdzieś tłumaczono, że to od komarów po kaszubsku (miga chyba)
2) w Zachodniopomorskiem jest wieś Biesiekierz (940 mieszkańców, znana z pomnika ziemniaka) i oni tłumaczyli to tak:
Wikipedia na podstawie strony której juz nie ma napisał/a:
Nazwa Biesiekierza przetrwała w różnej formie od drugiej połowy XVIII w. i jest dowodem, że mieszkała w niej ludność pochodzenia słowiańskiego, wywodząca się ze szczepu Wenedów. Jest pewne, że nazwa powstała co najmniej w VIII w., kiedy to Wenedowie coraz szerzej wprowadzali hodowlę. W dokumentach nazwę Biesiekierz zapisano w 1276 r. jako Bysiker, w 1034 r. jako Bisiker a w 1313 r. jako Byciker. Nazwa wywodzi się od dwóch słów: Bisi/Bysi i ker. Niemieccy historycy uważają, że jest to stara słowiańska nazwa osady Biciker, utworzona od słów Byk i kier. Nazwa brzmiała Byczykierz a obecnie (nieprawidłowo) Biesiekierz. http://pl.wikipedia.org/wiki/Biesiekierz
teraz niedawno na stronie gminy też o byku napisał/a:
Osada Biesiekierz liczy sobie 730 lat. Pierwsza informacja o miejscowości Bisickier, co znaczy (Bez Krzaków) lub (Byczy Krzak), pochodzi z 1276 roku.
http://biesiekierz.eu/ind...emid=28&lang=pl
3) i w Kujawskopomorskiem jest też taka wieś, a w sumie jeden niewielki folwark nosił taką nazwę, ale obecnie nie jest już ona używana
Z tego wszystkiego to narazie najbardziej bym był chyba przychylny wersji prof. Januszajtisa
szczególnie, że jest taka
starą granicę między wsiami można zobaczyć na tym co kiedyś zrysowałem - czyli kawałek dalej za ul. Rakoczego [to ciemniejsze z zygzakiem pod literą H]
http://forum.dawnygdansk....p?p=69747#69747
a współczesna granica - to trudno powiedzieć, np. zasięg 2 parafii z tego co wiem tez jest tak jakoś trochę za ul. Rakoczego , a zasięg 2 podstawówek jest już trochę inny [to takie nasze główne współczesne podziały]
a na drugim marginesie ulica dawnej wsi Piecki jest prawie w centrum osiedla, a Migowo tak trochę na uboczu - i tak sobie myślę - że gdyby po wojnie nazwano to całe osiedle Piecki, a nie Piecki-Migowo (i zdegradowano lekko to Migowo) to może nie było by dzisiejszej "Moreny"
Na "specjalnej" mapie Karpowicza na której autor używa (w odniesieniu do WMG) nazewnictwa polskiego i niemieckiego w odniesieniu do Piecek tkwi "jak byk" BIESIEKIERZ. Nie wiem czy owo spostrzeżenie cokolwiek wyjaśnia bo tenże Karpowicz w stosowaniu toponomastyki nie jest specjalnie konsekwentny i tak np. u niego na Helu jest Kurhaus, a Kolbudy są "tylko Kolbudami" a nie równolegle "Kahlbuden".
Nie możesz pisać nowych tematów Nie możesz odpowiadać w tematach Nie możesz zmieniać swoich postów Nie możesz usuwać swoich postów Nie możesz głosować w ankietach Nie możesz załączać plików na tym forum Możesz ściągać załączniki na tym forum