Większość wód, szybciej płynących kierowała się do Nogatu (kolejne fazy rozwoju dokumentuje seria 7 map Suchodolca zamieszczonych w atlasie J. Cellentin’a z 1759 r.).
W opracowaniu "Delta Wisły, powyżej i poniżej poziomu morza" Kazimierza Cebulaka znajduje się te siedem map Suchodolca.
Adres opracowania:
http://www.zulawyimierzej...nload/Delta.pdf
I rzeczone mapki:
Delta.jpg Zmiany koryta Wisły i Nogatu pod Białą Górą od XVI do XVIII wieku wg J. W. Suchodolca.
I jeszcze jedna strona. Co prawda w serwisie żeglarskim, ale z powołaniem się na zawodowców.
Adres strony:
http://wisla.blaster.pl/?page_id=320
Jedna z mapek:
Plan sytuacyjny Mątowskiego Węzła Hydrograficznego z 1554 roku. (wg F. Behrend vide H. Bindeman 1903).
A prawdziwe mapki Friedricha Behrenda znajdują się w wydanej w 1903 r. w Danzig książce Hermanna Bindemanna pt. Die Abzweigung der Nogat von der Weichsel.
Adres do książki:
http://kpbc.umk.pl/dlibra...=31678&from=FBC
W załączniku jedna z wielu mapek z tej książki. W książce mapki są większe i napisy są czytelne.
I jeszcze jedno opracowanie.
Praca magisterska Malwiny Prabuckiej "Znaki Wielkich Wód na Żuławach Wiślanych".
Adres do opracowania:
http://www.wielkawoda.umk.../ZWW_zulawy.pdf
W tym opracowaniu jest poruszony także temat zmian ujścia Wisły, choć skrótowo.
http://www.zulawyimierzej...nload/Delta.pdf
I rzeczone mapki:
Ale te mapki nie potwierdzają twierdzenia pani Plit:
Cytat:
Cytat:
Jak dokumentują źródła historyczne w XIV wieku Nogat był niewielką obustronnie obwałowaną rzeką. Dolina Nogatu wykorzystywana była przez Wisłę w czasie wysokiej wody.
autorka sugeruje, że dopiero od tych prac Nogat jest stałą (nie tylko powodziową) odnogą Wisły
Większość wód, szybciej płynących kierowała się do Nogatu (kolejne fazy rozwoju dokumentuje seria 7 map Suchodolca zamieszczonych w atlasie J. Cellentin’a z 1759 r.).
Uwielbiam takich "badaczy" W jaki sposób żyjący w XVIII wieku Gellentin (notabene nazwisko przekręcone, i po co ten apostrof?) mógł zamieścić w swoim atlasie mapy Suchodolca narysowane 300 lat później?
Większość wód, szybciej płynących kierowała się do Nogatu (kolejne fazy rozwoju dokumentuje seria 7 map Suchodolca zamieszczonych w atlasie J. Cellentin’a z 1759 r.).
Uwielbiam takich "badaczy" W jaki sposób żyjący w XVIII wieku Gellentin (notabene nazwisko przekręcone, i po co ten apostrof?) mógł zamieścić w swoim atlasie mapy Suchodolca narysowane 300 lat później?
Ano w taki:
Cytat:
Jan Władysław Suchodolec (von Suchodoletz) (ur. ok. 1687, zm. w listopadzie 1751 w Malborku) – kartograf, geodeta, budowniczy i architekt.
Ale te mapki nie potwierdzają twierdzenia pani Plit:
Istotnie nie potwierdzają wprost.
Wolę posłużyć się jednak mapkami z książki Bindemanna, bo są czytelniejsze, a dotyczą tego samego.
Na pierwszej z nich (na mapce Suchodolca również) przed Grosse Campe do Wisły dopływa Stary Nogat (alte Nogat). Pomiędzy Grosse Campe a Białą Górą (Weißenberg) znajduje się pozostałość cieku wodnego Todte Lache (Martwa Łacha) połączona z Nogatem. Położenie Starego Nogatu i Todte Lache sugeruje możliwość tworzenia przez nie jednej rzeki, bez połączenia z Wisłą. Zresztą nazwa Stary Nogat nie jest przypadkowa i jest stosowana do dzisiaj. Lepszym potwierdzeniem jest ostatnia mapa z książki Bindemanna
Darstellung des ehemaligen Laufes der Nogat, ihrer Nebenarme und Zuflüsse. Masstab 1:250000.
umieszczona w załączniku.
Jest na niej pokazany Nogat jako jedna rzeka i miejsca późniejszego jej wprowadzenia do Wisły i wyprowadzenia z Wisły nieco poniżej, co mogło doprowadzić do sytuacji jak na mapce dla 1554 r. I nie jest to wcale niewielka rzeka, jak to pisała pani Plit, jest dość długa.
Do nazwy Stary Nogat odnosi się wyjaśnienie w książce Bindemanna:
Cytat:
Mit dem Namen "alte Nogat" bezeichnen wir heute den Flußlauf vom Großen Sielc am Weißenberge aufwärts bis Marienwerder und zwar auch noch ein Stück oberhalb der Einmündung der Liebe.
Auch auf der mehrfach erwähnten Karte von 1554 wird, wie schon früher hervorgehoben wurde, die Bemerkung gemacht, daß die Nogat von Marienwerder komme.
Es könnte daher scheinen, als ob von jeher die Nogat nur bis Marienwerder gereicht habe und daß die Liebe etwa der Stammfluß gewesen sei,
Gegen die letztere annahme ist jedoch geltend zu machen, daß die Bezeichnung alte Nogat, wie eben erwähnt, auch heute noch für ein Stück des Flußlaufes oberhalb der Einmündung der Liebe gilt, und daß auch auf allen älteren Karten der Flußlauf den Namen Nogat bis dahin aufwärts trägt, wo eine Teilung in mehrere Wasserläufe, die heute nur Entwässerungsgräben sind, eintritt.
Pokusiłem się o przetłumaczenie. Jeśli są błędy, to może to ktoś poprawi, bo ja nie znam niemieckiego.
Cytat:
Nazwą "Stary Nogat" określamy obecnie bieg rzeki od Wielkich Śluz koło Białej Góry, w górę do Kwidzynia, a także odcinek powyżej ujścia Liwy.
Istnieje także na wspomnianej kilkakrotnie mapie z 1554 r. gdzie już dawne odręcze zapiski wskazują, że Nogat przypływa od Kwidzynia.
Może się stąd wydawać jakby od dawna Nogat tylko do Kwidzynia miał tę nazwę i że może to Liwa jest główną rzeką.
Przeciwko ostatniemu przypuszczeniu jest jednakże obowiązujące użycie, w którym nazwa "Stary Nogat" jak właśnie wspomniano, też obecnie dla odcinka biegu rzeki powyżej ujścia Liwy nadal obowiązuje i też we wszystkich starszych mapach nazwa Nogat ciągnie się w górę biegu rzeki, gdzie istnieje podział na kilka cieków wodnych, rozciąga się na obecnie istniejące kanały odwadniające.
Co do źródeł historycznych, to w książce Bindemanna są wymienione zaraz po słowie wstępnym.
Nogat.jpg Darstellung des ehemaligen Laufes der Nogat, ihrer Nebenarme und Zuflüsse.
Cytat:
(...) Istnieje także na wspomnianej kilkakrotnie mapie z 1554 r. (...)
Czy w książce jest coś więcej o tej mapie?
Czy można by prosić o czytelniejszy fragment okolic Białej Góry z tego "Nogat.jpg"?
Dwie bardzo dobre mapki Węzła Mątowskiego z 1846 i z 1858 są w wątku „Pieckel - Piekło „
http://forum.dawnygdansk....p=125920#125920
W książce osobno jest treść tekstowa i osobno mapy. Mam pewne (ogromne) trudności z czytaniem po niemiecku i samo zorientowanie się gdzie to jest opisane już stanowi dla mnie problem.
Książka jest dostępna pod adresem:
http://kpbc.umk.pl/dlibra...=31678&from=FBC
Można ją oglądać z tego adresu, zapisać na dysk obraz strony, lub ściągnąć w całości i oglądać z dysku (to ostatnie pod warunkiem zainstalowania oprogramowania).
A oto fragment okolicy Białej Góry 1:1
Bardzo wyrazista ta mapka, ale miałem pewne problemy z dopasowaniem tego co Bindemann narysował do stanu obecnego. Pomogło naniesienie jego rekonstrukcji na dokładniejszą mapę topograficzną. Ciekawe na ile to fakt, a na ile domniemanie autora? Przekop z 1505 umieścił on tuż przed Piekłem, a z 1525 koło Żydziej Góry.
Może przyda się współczesna mapa topograficzna?
Wysokości na poziomicach przepisałem na czerwono większymi cyframi.
Czerwone kreski prostopadłe do poziomic oznaczają kierunek spadku od poziomicy i też są przerysowane, purpurowe wyznaczyłem.
Nie rozumiem tylko, czemu miał służyć przekop koło Żydziej Góry z 1525 r. skoro wcześniejszy wprowadzał wody Nogatu do Wisły czyniąc go od tego miejsca w górę Starym, a Wisła została połączona z dalszą częścią Nogatu kawałek dalej.
Z mojego nałożenia szkicu Bindemanna na mapy wychodzi "rozcięcie" zabudowań Piekła. Możliwe, że tak miało wyjść, ale nie wykluczone, że to niedokładność. Pozwoliłem sobie
"poprawić" jego rekonstrukcję. 3 obniżenia terenu "A", "B" i "C" mogą być pozostałościami po tym dawnym korycie. Wygląda na to, że pan Bindemann przyjął, że w 1847 wykonując Kanał Lodowy wykorzystano dalszy odcinek dawnego Nogatu. Na zielono zaznaczyłem inny możliwy jego przebieg. Nie ma pewności, czy w tym samym czasie, czy w różnych okresach, ale na pewno naturalna "ostroga" Żydziej Góry była podmywana i od północy i od południa.
O tym miejscu już co nie co pisaliśmy.
http://forum.dawnygdansk....highlight=nogat
Wszystko byłoby w zasadzie dobrze, gdyby nie niezgodność między mapami w książce Bindemanna. Między mapą "Wisła i Nogat dla lat 1554 i 1582" w pliku NogatWisla.jpg.
a mapą "Darstellung des ehemaligen Laufes der Nogat, ihrer Nebenarme und Zuflüsse" z pliku Nogat.jpg po nałożeniu na mapę topograficzną i uwidocznieniu przebiegu rzek.
Na pierwszej mapie (dla 1554 r.) Stary Nogat wpływa do Wisły na południe od Białej Góry wskutek przekopania Grosse Campe.
Na drugiej po nałożeniu na mapę topograficzną przekopany musiałby zostać Cypel Mątowski, który zresztą nie byłby w tej sytuacji cyplem i byłoby to na północ od Białej Góry, a do samego nałożenia mapy Bindemanna na mapę topograficzną nie można mieć zarzutów, więc coś tu nie gra u Bindemanna.
Na pierwszej mapie (dla 1554 r.) późniejsze połączenie Wisły i dolnej części Nogatu nastąpiło tuż przy Białej Górze od jej północnej strony tworząc Cypel Mątowski.
Na drugiej mapie (po nałożeniu) połączenie Wisły z dolną częścią Nogatu występuje w miejscu o wiele późniejszego kanału za Piekłem, na północ od Cypla Mątowskiego.
Nie możesz pisać nowych tematów Nie możesz odpowiadać w tematach Nie możesz zmieniać swoich postów Nie możesz usuwać swoich postów Nie możesz głosować w ankietach Nie możesz załączać plików na tym forum Możesz ściągać załączniki na tym forum
FAQ
Szukaj
Użytkownicy
Grupy
Statystyki
Rejestracja
Zaloguj
Download
W jaki sposób żyjący w XVIII wieku Gellentin (notabene nazwisko przekręcone, i po co ten apostrof?) mógł zamieścić w swoim atlasie mapy Suchodolca narysowane 300 lat później? 
to zwracam honor w sprawie Suchodolca 
