Dawny Gdańsk Strona Główna Dawny Gdańsk


FAQFAQ  SzukajSzukaj  UżytkownicyUżytkownicy  GrupyGrupy  StatystykiStatystyki
RejestracjaRejestracja  ZalogujZaloguj  DownloadDownload

Poprzedni temat :: Następny temat
Holm, gdańska wyspa.
Autor Wiadomość
Miro 


Dołączył: 22 Wrz 2009
Posty: 2172
Wysłany: Czw Lut 06, 2025 3:14 pm   Holm, gdańska wyspa.

Temat ciekawy, ale nie pełny, może ktoś coś dołoży, albo poprawi.

Holm, gdańska wyspa.

Holm rozległa, zagmatwana wyspa, na której przeplatały się pola uprawne, łąki i pustkowia, z kilkoma domami, zwłaszcza urzędem celnym.
Statki z całego świata cumowały przed wielkimi magazynami. Część wyspy Holm zajmowały tereny stoczniowe dawnej Stoczni Cesarskiej,
a później gdańskiej.
Löschin opisuje Holm jako 2,5 ha wyspę, niegdyś prywatną, obecnie własność królewską, z fortyfikacjami, które zostały znacznie wzmocnione
i rozbudowane w ostatnich czasach.
W tym czasie, naprzeciwko Holm na lewym brzegu Wisły znajdował się pływający dok, jedyny w Prusach, zbudowany przez mistrza stoczniowego Klawittera według amsterdamskiego modelu za 62 000 talarów. Królewska Stocznia Marynarki Wojennej została zbudowana obok niej w 1846 roku na terenie należącym do Königliche Seehandlung. Okrętem wojennym zbudowanym tutaj była korweta żaglowa „Gazelle”. Korweta parowa „Danzig” została zbudowana w 1852 r.
W 1831 r. na Holm znajdował się szpital wojskowy dla chorych na cholerę.

Wyspa (Insel der Goten)

Nazwa Holm wywodzi się z pierwotnej lokalizacji wyspy i jest pochodzenia gockiego, podobnie jak Sztokholm i Bornholm.
Ernst Blech wskazuje na etymologiczne powiązania: „Nasz gdański Holm, który wciąż nosi gocką nazwę jest również wyspą.
Od mierzei oddziela ją jezioro Schuitenlake, otoczone wodami Wisły. Stare mapy wskazują również inne zbiorniki wodne,
które niegdyś były często ważniejsze niż wąskie jezioro Schiitenlake, które w niektórych przypadkach zostało sztucznie utworzone dopiero w późniejszym czasie.
Wydają się one szersze i leżą częściowo na terenie dzisiejszego Holminselland. Na mapach morskich z 1585 r. Bootsmannslake nadal nosi specjalną nazwę: Warciwot”.
Gockie nazwy na starych mapach również odnotowują bliższą lokalizację Holminsel na morzu, o czym świadczą bursztynowe znaleziska w Schuitenlake przy okazji jego przedłużenia do kanału morskiego na przełomie XIX i XX wieku. Inne nazwy rzek i miejsc, takie jak ta wspomniana przed 900 rokiem w bałtyckim dzienniku podróży Wulfstana, Ostseereisebericht.

Wislamund, Hela, Rixhöft, Rheda, Radaune (Radune) i Mottlau, mogą mieć gockie korzenie. Nawiasem mówiąc, pomorski książę gdański, Swantopolk I, nadał Holm klasztorowi w Oliwie w 1235 roku. Kiedy majątek klasztoru został skonfiskowany w 1772 roku, wyspa została przekazana Urzędowi Intendentury Oliwy jako dziedziczna dzierżawa. Gdańszczanie mieli cztery reduty na Holmie, które wraz z twierdzą Weichselmünde uniemożliwiały wejście do Wisły. W 1807 r. na Holmie miały miejsce walki z rosyjskimi oddziałami pomocniczymi.

Miro

holm 1901.JPG
Plik ściągnięto 1156 raz(y) 34,05 KB

h2.jpg
Plik ściągnięto 1156 raz(y) 33,28 KB

_________________
www.olszynka-walddorf.cba.pl
Ostatnio zmieniony przez Miro Pią Lut 07, 2025 11:11 am, w całości zmieniany 2 razy  
 
Krzysztof 


Dołączył: 14 Lip 2006
Posty: 2681
Wysłany: Czw Lut 06, 2025 7:16 pm   

Miro napisał/a:
jest pochodzenia gotyckiego

Czy nie powinno być gockiego?
 
 
Miro 


Dołączył: 22 Wrz 2009
Posty: 2172
Wysłany: Czw Lut 06, 2025 7:40 pm   

W orginale wystepuje słowo "Gotische" i tak to napisaem.


Miro
_________________
www.olszynka-walddorf.cba.pl
 
pumeks 
Mottlauspucker


Dołączył: 22 Paź 2003
Posty: 7737
Wysłany: Pią Lut 07, 2025 8:07 am   

Miro napisał/a:
Temat ciekawy, ale nie pełny, może ktoś coś dołoży, albo poprawi.


Sporo błędów. Oczywiste, że "gotisch" w tym kontekście odnosi się do rzekomego języka Gotów, czyli nie gotycki (po polsku zarezerwowane dla średniowiecznego stylu w sztuce i architekturze), tylko gocki.

Książę który w 1235 dokonał nadania dla klasztoru w Oliwie to Świętopełk, niekiedy numerowany jako drugi (ale na pewno nie trzeci) i przez historyków kaszubskich zwany Wielkim.

Bliżej naszych czasów: dok zbudowany przez Klawittera i zakotwiczony na Martwej Wiśle to był dok pływający, a nie suchy dok. W tym właśnie doku zbudowano dla pruskiej marynarki korwetę żaglowo-parową (z napędem bocznokołowym) "Danzig". Korweta "Gazelle" powstała nieco później, budowana na pochylni w stoczni cesarskiej i także była okrętem żaglowo-parowym, tyle że już o napędzie śrubowym, a nie bocznokołowym.
_________________
#MuremZaPolskimMundurem
 
Wiercipietek 


Dołączył: 03 Lut 2010
Posty: 597
Wysłany: Pią Lut 07, 2025 10:27 am   

Pogubiłem sie w zdaniu "posiadali na Holmie cztery reduty, których używali do blokowania wejścia do Wisły twierdzą."
_________________
Co to ja miałem w tej puszce ... ?
 
Miro 


Dołączył: 22 Wrz 2009
Posty: 2172
Wysłany: Pią Lut 07, 2025 11:00 am   

Dziekuję za uwagi, poprawiłem co nieco moje wypociny.

Odnośnie uwagi "Wiercipiętka"
do bardziej klarownie będzie..

.. Gdańszczanie mieli cztery reduty na Holmie, które wraz z twierdzą Weichselmünde uniemożliwiały wejście do Wisły...


Miro
_________________
www.olszynka-walddorf.cba.pl
 
Miro 


Dołączył: 22 Wrz 2009
Posty: 2172
Wysłany: Nie Lut 09, 2025 1:06 pm   

Holm, duża wyspa na gdańskiej Wiśle. Wschodnie ramię rzeki Schuitenlake. Cumujące żaglowce. Miejsce obozowania w 1734 wojska rosyjskiego pod dowództwem feldmarszałka Münnicha.

Miro

1907.jpg
1901, Verlag von M. Schröter, Danzig.
Plik ściągnięto 1041 raz(y) 94,23 KB

_________________
www.olszynka-walddorf.cba.pl
 
pumeks 
Mottlauspucker


Dołączył: 22 Paź 2003
Posty: 7737
Wysłany: Pon Lut 10, 2025 12:51 pm   

W 1807 (cytat z Gedanopedii):
Cytat:
W nocy z 6 na 7 maja oblegający zdołali zająć brawurowym atakiem wyspę Ostrów. 600 żołnierzy armii napoleońskiej na pontonach przeprawiło się ze Składów (Legan, koło Szańca Wapiennego) na wyspę i zdobyły ją mimo zaciekłej obrony batalionu rosyjskiego majora Utkena i oddziału artylerii pruskiej (15 dział) porucznika Stielera. Do sukcesu miały przyczynić się nietrzeźwość części żołnierzy rosyjskich, a także nieobecność rosyjskiego dowódcy, księcia A. Szczerbatowa, który znajdował się u swojej gdańskiej kochanki. Przy okazji oddział osłonowy opanował także Szaniec Wapienny. W tym momencie została przecięta komunikacja między miastem a Wisłoujściem i Nowym Portem.


Zajecie-wyspy-Holm-w-nocy-z-6-na-7-maja-1807.jpg
Rycina ze zbiorów PAN Biblioteki Gdańskiej
Plik ściągnięto 1007 raz(y) 52,56 KB

_________________
#MuremZaPolskimMundurem
 
Wyświetl posty z ostatnich:   
Odpowiedz do tematu
Nie możesz pisać nowych tematów
Nie możesz odpowiadać w tematach
Nie możesz zmieniać swoich postów
Nie możesz usuwać swoich postów
Nie możesz głosować w ankietach
Nie możesz załączać plików na tym forum
Możesz ściągać załączniki na tym forum
Dodaj temat do Ulubionych
Wersja do druku

Skocz do:  
Dawny Gdańsk Strona Główna

Powered by phpBB modified by Przemo © 2003 phpBB Group
Template subTrail v 0.4 modified by Nasedo. adv Dawny Gdansk