A tu niewątpliwie bardzo cenna zdobycz, a mianowicie herb (pieczęć?) kościoła, który umieszczany był w latach 30-tych XX wieku na znaczkach reklamowych, które firma handlowa Kaffee - Handels - Aktiengesellschaft HAG wkładała do opakowań ze swą kawą. Herby niemieckich miejscowości na odwrotnej stronie miały objaśnienia. Jeśli kogoś interesuje ta tematyka, to dysponuję herbami niemal wszystkich gdańskich kościołów, a także paroma z okolicy.
kirche7.jpg
Plik ściągnięto 23077 raz(y) 22,62 KB
Ostatnio zmieniony przez dandola Sob Paź 31, 2009 6:05 pm, w całości zmieniany 1 raz
W 1789 roku kaznodzieją w kościele św.Salwatora był ks. Blech Abraham Friedrich ur. 12 lutego 1762 roku w Gdańsku. Jego rodzicami byli Benjamin - właściciel statku (armator) i zamożny kupiec i Dorota z d. Jacobi. Zmarł w Gdańsku 17 grudnia 1830 roku. Pierwsze nauki pobierał w uczelni "Fredericiano" w Królewcu, potem kształcił się w gimnazjum akademickim w Gdańsku. Od marca 1782 roku podjął naukę w zakresie teologii w Getyndze, później w Lipsku. W 1786 roku powrócił do Gdańska, gdzie w 3 lata później został kaznodzieją na Zaroślaku. W 1796 roku został przeniesiony do kościoła św. Jakuba, a następnie w 1812 roku na urząd pastora w kościele mariackim i profesora historii w gimnazjum. Był żonaty z Agatą Wirginią Hildebrandt.
Przedstawiam też widok pochodzący z 1888 roku, a obrazujący barokową chrzcielnicę z 1635 roku o wymiarach owalnej czaszy 75x100 cm ze św. Salwatora stanowiącą wyposażenie kościoła w Pruszczu. Jak tam trafiła? Otóż w 1656 roku świątynia w trakcie prac fortyfikacyjnych w czasie wojny szwedzko - polskiej została rozebrana, a po zakończeniu wojny jej wyposażenie trafiło do innych kościołów pozostających pod patronatem Gdańska m.in. w Pruszczu. W 1660 roku rajcy gdańscy zdecydowali o przekazaniu chrzcielnicy do Pruszcza. Zachowała się odlewana cynowa misa chrzcielna o średnicy 67 cm zdobiona bogatymi grawerunkami przedstawiającymi sceny biblijne - "Chrzest w Jordanie", "Przejście przez Morze Czerwone', "Arka Noego" i "Morze Spiżowe" ze Świątyni Salomona i inskrypcje. Po 1945 roku dzieło to trafiło do Muzeum Narodowego w Gdańsku. Zaginęła drewniana pokrywa ze sceną "Chrztu w Jordanie" opisywana jeszcze w 1888 roku.
Z dziejów kościoła na Peterszawie na podstawie różnych źródeł:
1343 - rozpoczęcie budowy kaplicy pw. św. Gertrudy związanej ze szpitalem i bractwem pod tym wezwaniem
1520/21 - jej rozbiórka w wyniku nieporozumień religijnych między gdańszczanami a zwolennikami reformacji
1633 - rozpoczęcie przez Rajnolda de Clerka budowy dwuwieżowego jednonawowego kościoła o długości 44 m, szerokości 14 metrów i 15 metrów wysokości
1635 - poświęcenie świątyni pw. St. Salvatora (św. Zbawiciela)
1656 - druga wojna szwedzko - polska i rozbiórka kościoła, którego wyposażenie trafiło do innych świątyń na Żuławach i w okolicy
1695 - rozpoczęcie budowy drugiego kościoła przez Batłomieja Ranischa (z tego okresu pochodzi zachowany fragment wieży)
1738 - ufundowanie organów (prócz tego kościół posiadał bogate wyposażenie, w tym obrazy znanego gdańskiego malarza Andrzeja Stecha i dzwony we wieży z zegarem)
1814 - kościół ulega znacznemu zniszczeniu w czasie opuszczania miasta przez wojska napoleońskie (wrzucono granat)
ok. 1860 - zakończenie odbudowy kościoła
1945 - całkowita zagłada świątyni
Widzę, że nadal nie dotarliście do podstawowej książki Wolfganga Deurera. Oto fragment z rękopisu Theodora Meissnera na temat powstania kościoła Zbawiciela.
Deurer zamieszcza 4 zdjęcia z wnętrza świątyni. 3 z nich to te, które Stolzenberger wrzucił 21 września 2008 na pierwszej stronie tego wątku. Tutaj skan czwartego zdjęcia z książki Deurera - opisanego "Widok w kierunku zachodnim. Ołtarz z drewnianą obudową chrzcielnicy i empora." Dodatkowo plan wnętrza kościoła. (a - empora organowa, b - empora ołtarzowa)
Zaskoczył mnie układ ławek. Po lewej stronie, tradycyjnie, frontem do ołtarza. Po lewej frontem do ambony! Czy znacie podobne rozwiązania z innych kościołów?
Ta empora za (nad) ołtarzem - też niespotykana.
Zaskoczył mnie układ ławek. Po lewej stronie, tradycyjnie, frontem do ołtarza. Po lewej frontem do ambony! Czy znacie podobne rozwiązania z innych kościołów?
To jest właśnie typowe rozwiązanie kościołów ewangelickich, gdzie rzeczy najważniejsze - tj. kazanie - odbywają się na ambonie, a nie przy ołtarzu. Nie jestem w tej chwili pewien, ale wydaje mi się, że taki układ zachował się (przynajmniej częściowo) w kościele Bożego Ciała pod Górą Gradową. A w załączniku - zdjęcie z 1935 r. pokazujące ławki wokół ambony w kościele Mariackim
I jeszcze przykład z Pruszcza (1888 r.), który prezentowałem wcześniej. Ławy zwrócone bokiem do ołtarza są ławami kolatorskimi - dla miejscowego właściciela, sołtysa i innych uprzywilejowanych i zasłużonych dla kościoła. Ponadto dwusiedziskowe lawy służyły miejscowym luteranom za konfesjonały, co było powszechną praktyką w kościołach luterańskich Gdańska i okolic aż do początku XIX wieku.
Nie możesz pisać nowych tematów Nie możesz odpowiadać w tematach Nie możesz zmieniać swoich postów Nie możesz usuwać swoich postów Nie możesz głosować w ankietach Nie możesz załączać plików na tym forum Możesz ściągać załączniki na tym forum