Tu: http://www.forum.dawnygda...p=106752#106752 pisałem o konstrukcjach zabezpieczających przed wtargnięciem fali powodziowej Nogatu do zlewni Kanału Panieńskiego, wschodniej części Żuław Wielkich (pomiędzy Leniwką i Nogatem).
Przypomnę, tylko, że Nogatem przechodziła większość wiślanej fali powodziowej do momentu odcięcia go od Wisły w Białej Górze groblą i śluzą w 1914 r.
O historii węzła wodnego w Białej Górze można przeczytać tu: http://www.wisla.turystyka.pl/bia_gor.htm
Żuławy Elbląskie zabezpieczał prawostronny wał przeciwpowodziowy Nogatu. Pomimo, że wysoki nie wytrzymał w 1888 r. o czym tu: http://www.forum.dawnygda...opic.php?t=4365
Przed usypaniem prawostronnego, wału przeciwpowodziowego wzdłuż Nogatu wysokie wody wlewały się kilkoma odnogami na Żuławy Elbląskie i do jeziora Druzno. Te wysokie wody musiały być bardzo uciążliwe dla Elbląga. Wał ten odgradzał Elbląg, nie tylko, od wysokich wód powodziowych, ale również odsuną od miasta, tak ważną dla niego drogę – nurt wiślany. Aby umożliwić wpływanie do Elbląga statków wiślanych wykonano w 1483 r. Kanał Jagielloński (Kraffohl-Kan.). http://pl.wikipedia.org/w...giello%C5%84ski Odejście kanału od Nogatu wykonano w dolnym jego biegu, blisko ujścia do Zalewu Wiślanego (Frisches Haff), w Bielniku (Kraffohlsdorf). Ta bliskość zalewu i rozszerzenie w tym miejscu koryta Nogatu powinny powodować niższe poziomy wody powodziowej, ale wysoka woda mogła tym kanałem wchodzić do Elbląga. Aby to uniemożliwić na tym odejściu w Bielniku wybudowano śluzy. Nie udało mi się znałeś, żadnej informacji, kiedy to nastąpiło, czy od razu w 1483 r. czy później, gdy okazało się, że samo odsunięcie wodnego połączenia z Nogatem na północ jest nie wystarczającym zabezpieczeniem Elbląga. Na mapach z początku XIX w. śluzy już są.
Obecnie pozostały wrota przeciwpowodziowe (górna główka śluzy południowej). Przejście północne jest zasypane.
Może ktoś, wie coś o dacie ich powstania? Może ktoś, widział (ma) ich zdjęcie?
Kanał Jagielloński.1811.k.jpg mapa z 1811 r.
Plik ściągnięto 35162 raz(y) 78,48 KB
Kanał Jagielloński.1931.k.jpg mapa z 1931 r.
Plik ściągnięto 35162 raz(y) 79,25 KB
Kanał Jagielloński.wsp.jpg zdjęcie lotnicze prezentowane kiedyś na płocie parku oliwskiego
Do dzisiaj istniejące wrota przeciwpowodziowe, teraz usytuowane są pod mostem. Most jest nowy. Wcześniej była, w miejscu rozdzielenia ramion kanału, przeprawa promowa. Wrota obecnie są unieruchomione, przytwierdzone do muru głowy, kotwami. W wąskiej szczelinie pomiędzy murem i wrotami jest ciemno, ale dobry aparat Tomka wydarł ciemności obraz wychodzącego z otworu w murze rygla poruszającego kiedyś te wrota. Dla pokazania jak on kiedyś działał przedstawiam zdjęcie analogicznego rygla przy wrotach śluzy w Gdańskiej Głowie.
Na mapie z 31 r. jest również, dzisiaj nie istniejący, budynek kontroli celnej.
Na tych z XVIII w. nie ma ich.
A co wynika z analizy konstrukcji, materiałów? Może tędy droga? Chociaż jedna sprawa to budowa śluz w tym miejscu, druga - czas powstania obecnie istniejących.
Mówiono mi, że na wrotach jest tabliczka informująca o dacie budowy. Jeśli dobrze pamiętam miał to być rok 1813. Ponieważ z brzegu nic nie zauważyłem, wybrałem się tam z kajakiem. Niestety, żadnej tabliczki nie znalazłem.
Analiza istniejącej konstrukcji wskazuje na prawdopodobieństwo, tego, że był to początek XIX w. Podobnie wyglądają, wprawdzie, konstrukcje śluz żuławskich, z początku XX w. ale wtedy gdy je budowano, ta traciła swoje znaczenie.
Dostojny Wieśniak napisał/a:
Na tych z XVIII w. nie ma ich.
Mapy wcześniejsze mam w małej rozdzielczości. Jeśli masz je „czytelne” byłbym bardzo wdzięczny za ich podesłanie.
Przeszło
Tą mapę mam. Datowana jest ona na 1803 r. i na niej śluzy są Też dwa przejścia. Są opisane i zaznaczone są nawet 3 pary wrót w zachodnim przejściu. Że te, 3 małe „ptaszki” to wrota śluzy, można zorientować się po oglądnięciu późniejszej (1820 r.), ale dokładniejszej mapy. Dodatkową zagadką jest to: dlaczego, aż 3. We wschodnim przejściu zaznaczona jest bardzo krótka śluza.
Piotrze
Jak byś, jeszcze umiał znaleźć datę powstania tej widokówki
To wrota przeciwpowodziowe istniejące do dzisiaj. Na zdjęciu nie widać dolnych wrót śluzy. Ale one nie były tak okazałym obiektem jak te , nic dziwnego, że fotograf się nimi nie zinteresował.
Niewiele zmian od tamtego czasu. Przybył most (podobno w 2005 r.), znikły narożne ciosy kamienne i schody.
I przeszły, ale to dwa skany tej samej mapy z 1803 r. tylko różne jej fragmenty
Tymczasem udało się Piotrowi zajrzeć do pewnej szuflady w Ołomuńcu i znalazł dowód, że w 1789 r. śluza już była.
http://aleph.vkol.cz/F/?f...2078&adjacent=Y
czy aby na pewno w 2005 r.? Dam sobie głowę uciąć, że jak płynąłem na Jeziorak w 1998 r. już tam był...
Taką informację:
Cytat:
tu znajdowała się do czasu wybudowania w 2005 r. mostu tradycyjna przeprawa promowa
znalazłem tu: http://holland.org.pl/art...t=obiekt&id=290
Na stronie: http://www.aefl.de/ordld/...04/elbing5a.htm oprócz informacji o restauracjach, którym jest ona poświęcona, jest tekst opisujący historię Kanału Jagiellońskiego. Moje próby przetłumaczenia go na polski dały, tylko połowiczny rezultat. Jeśli dobrze zrozumiałem, to już w 1495 r. wybudowano dwie śluzy.
Cytat:
zwei Schleusen, eine große und eine kleine; die große war besonders für die polnischen Kähne, die nicht hafftüchtig waren, die kleine für Fischerboote bestimmt
Mam wielką prośbę do kogoś, kto zna, biegle język niemiecki - może uda się zrozumieć cały zamieszczony, tam tekst
Cytat:
"Als noch unweit der heutigen (1930) Eisenbahnbrücke die Nogat in die Fischau mündete, konnte man zu Schiff von Elbing nach den Nogat-Weichsel-Städten und von diesen nach Elbing ohne großen Umweg gelangen. Diese Verbindung war im Jahre 1483 durch Abdämmung der Nogat aufgehoben worden. Das empfanden die Elbinger schon wenige Jahre darauf als sehr schmerzlich, und sie sannen nach, wie die beiden Flüsse wieder durch einen schiffbaren Wasserlauf verbunden werden könnten. In jeder Zeit teilte sich der Elbing vor dem Bürgerpfeil in zwei Arme. Der rechte Arm hieß der alte Elbing, der linke der Kraffohl oder Poggenpfuhl. Dieser floß über den Herrenpfeil und vereinigte sich kurz vor der Mündung mit dem andern Arm.
Da kamen die Elbinger auf den Gedanken, diese Vereinigung durch Verfüllung aufzuheben und von dem Nordende des verkürzten Kraffohls einen Kanal bis zur Nogat zu graben. Dieser Plan gelangte 1495 zur Ausführung. An der Stelle, wo der Kraffohlkanal in die Nogat führte, baute man zwei Schleusen, eine große und eine kleine; die große war besonders für die polnischen Kähne, die nicht hafftüchtig waren, die kleine für Fischerboote bestimmt. Die Schleusen wurden oft durch Eisgänge zerstört.
Dadurch entstanden den Elbingern häufig beträchtliche Ausgaben. Im Jahr 1695 wurde der Kanal verbreitert und vertieft. Heute (1930) dient er hauptsächlich dem Personen- und Frachtverkehr zwischen Elbing und dem Freistaat Danzig."
Der Kraffohlkanal. In: Krüger, Emil: Elbing. Eine Kulturkunde auf heimatlicher Grundlage. Elbing: Léon Saunier's Buchhandlung, Verlag, 1930, S. 219
Bei der abgebildeten Schleuse scheint es sich um die kleine Schleuse für Fischerboote zu handeln. Laut Mitteilung von Hans Preuß vom 31.05.2003 stand auf der Nordseite der Kraffohlschleuse das Gasthaus Schmidt, das dem Schleusenwärter Schmidt gehörte, auch "Schleusen-Schmidt" genannt. - Manfred Riebe -
Nie możesz pisać nowych tematów Nie możesz odpowiadać w tematach Nie możesz zmieniać swoich postów Nie możesz usuwać swoich postów Nie możesz głosować w ankietach Nie możesz załączać plików na tym forum Możesz ściągać załączniki na tym forum
FAQ
Szukaj
Użytkownicy
Grupy
Statystyki
Rejestracja
Zaloguj
Download
Chociaż jedna sprawa to budowa śluz w tym miejscu, druga - czas powstania obecnie istniejących.
Ponieważ z brzegu nic nie zauważyłem, wybrałem się tam z kajakiem. Niestety, żadnej tabliczki nie znalazłem. 
i znalazł dowód, że w 1789 r. śluza już była.
