Dawny Gdańsk Strona Główna Dawny Gdańsk


FAQFAQ  SzukajSzukaj  UżytkownicyUżytkownicy  GrupyGrupy  StatystykiStatystyki
RejestracjaRejestracja  ZalogujZaloguj  DownloadDownload

Poprzedni temat :: Następny temat
Śluzy w Gdańsku
Autor Wiadomość
Krzysztof 


Dołączył: 14 Lip 2006
Posty: 2657
Wysłany: Pon Mar 06, 2017 11:24 am   

Krzysztof napisał/a:
Dwie pary do śluzowania przy wysokiej wodzie na zewnątrz miasta i jedna (między nimi) do powstrzymywania wysokich wód wiślanych przed cofką na Żuławy.

Przyglądnąłem się tym rycinom jeszcze raz i doszedłem do wniosku, że popełniłem błąd na tej rycinie:

Tu przypuszczalnie też powinny być 4 pary, ale rytownikowi nie "pokazały się" te czwarte, z pod mostku i to mnie zmyliło.
Powinno być:
Dwie pary wrót bliżej miasta służyły do śluzowania przy wyższej wodzie w mieście (żółty kolor), a 2 pary południowe do śluzowania przy spiętrzeniu Motławy na Żuławach. Kolorem czerwonym zaznaczyłem wrota narysowane, na rycinie z 1810 r., jako zamknięte, a błękitnym te współpracujące przy śluzowaniu na wyższą wodę poza miastem.

1810_405.f4.jpg
Plik ściągnięto 19473 raz(y) 33,25 KB

 
 
Zbych 
Wonneberger

Dołączył: 30 Lis 2011
Posty: 945
Wysłany: Nie Mar 12, 2017 3:01 pm   

Dzięki Krzysztofie. Nie wiedziałem, że to od strony miasta były wszystkie śluzy. Pierwsza od strony miasta istnieje i obecnie. Odległość między skrajnymi śluzami jest trochę mała jak do wprowadzania większych jednostek. Zresztą szerokość kanału też wielka nie jest.

Z tego wynika, że poziom wody między grodzami był taki, jak i poza nimi, a jedyną ich rolą było wymuszenie przepłynięcia statków między wysepkami, gdzie mogły być przepuszczone lub zatrzymane.
_________________
Tanie nie może być dobre, drogie nie musi.
 
Krzysztof 


Dołączył: 14 Lip 2006
Posty: 2657
Wysłany: Nie Mar 12, 2017 7:17 pm   

Zbych napisał/a:
Odległość między skrajnymi śluzami jest trochę mała jak do wprowadzania większych jednostek.

Tam gdzie piszesz "śluzami", powinno być raczej wrotami. W polskim znaczeniu śluza to cały kompleks: wrota dolne, komora, wrota górne (chociaż znam jaz na Dolnym Śląsku nazwany "Śluza nr 2").
Ta odległość między wrotami to około 20 m. Dla łodzi motławskich to było wystarczająco.
 
 
Zbych 
Wonneberger

Dołączył: 30 Lis 2011
Posty: 945
Wysłany: Pon Mar 13, 2017 4:12 am   

Faktycznie wyraziłem się nieprecyzyjnie. Pomierzyłem na mapie 21,5 m x 7 m. Rzeczywiście tylko statki motławskie mogły tamtędy wpływać. Fosa z tego co widać na mapach wygląda na odseparowaną od Wisły.
_________________
Tanie nie może być dobre, drogie nie musi.
 
Krzysztof 


Dołączył: 14 Lip 2006
Posty: 2657
Wysłany: Pon Mar 13, 2017 8:24 am   

Zbych napisał/a:
Fosa z tego co widać na mapach wygląda na odseparowaną od Wisły.
I od miejskiej Motławy.

grodze.jpg
Plik ściągnięto 19299 raz(y) 71,31 KB

grodza.jpg
Plik ściągnięto 19299 raz(y) 77,72 KB

Tama na fosie 1866.a.jpg
Plik ściągnięto 19299 raz(y) 79,29 KB

Tama na fosie 1866.b.jpg
Plik ściągnięto 19299 raz(y) 77,51 KB

 
 
Krzysztof 


Dołączył: 14 Lip 2006
Posty: 2657
Wysłany: Pon Kwi 24, 2017 6:15 am   

Remont w 2018-19
http://www.trojmiasto.pl/...tu-n112163.html
Cytat:
Dokumentacja ma powstać m.in. na remont i odbudowę istniejących zabytkowych kierownic, w tym remont wieżyczek - czyli właśnie "panien". Prace obejmą także remont i wykonanie nowych ubezpieczeń brzegowych tzw. "świńskich głów". W ramach inwestycji powstanie monitoring wizyjny wrót przeciwpowodziowych, wykonany zostanie automatyczny system pomiaru poziomu wody na stanowisku górnym i dolnym. Konserwacji poddana zostanie komora byłej śluzy i wrót przeciwpowodziowych, jaz i Kanał Młyński.
 
 
Krzysztof 


Dołączył: 14 Lip 2006
Posty: 2657
Wysłany: Sro Sie 16, 2017 1:30 pm   

To zdjęcie, już się pojawiło (na pierwszej stronie), ale strasznie malutkie. Tutaj: http://dziedzictwo.pomorz...nografie/id/265 jest naprawdę spore, a średnie poniżej.
Cytat:

Numer inwentarza:
MHMG-IN-687
Tytuł tematu:
Gdańsk - woda
Technika wykonania:
druk
Wymiary [cm]:
9 x 14
Materiał:
papier
Zakład fotograficzny:
Gottheil & Sohn
Opis tematu:
Przedstawienie rzeki, jeziora lub morza w obszarze Gdańska lub zwyczajowo kojarzonym z Gdańskiem.
Opis przedmiotu:
Widok na śluzę Kamienną. Napis na dole: DIE STEINSCHLEUSE. Na rewersie po lewej stronie napis: Danziger Heliogravüre-Postkarten. - Photogr. V. Gottheil & Sohn Danzig. Verlag W. F. BURAU, DANZIG. - Tore II, w lewym dolnym rogu napis: Erbaut 1619 bis 1621 durch die holländischen Wasserbaunmeister Wilhelm Jansen-Benning und Adrian Olbrants. Pocztówka w sepii.
Finansowanie
Zdigitalizowano ze środków programu MKiDN "Kultura Cyfrowa"
Prawa autorskie
Domena publiczna


MHMG-IN-687-0374.jpg
Plik ściągnięto 18256 raz(y) 80,44 KB

 
 
djjack 
OH z DM


Dołączył: 15 Gru 2013
Posty: 235
Wysłany: Sro Sie 16, 2017 5:05 pm   Śluza Kamienna na pocztówkach (część I)

http://www.opowiadaczehis...owkach-czesc-i/
_________________
https://www.facebook.com/opowiadaczehistorii
 
djjack 
OH z DM


Dołączył: 15 Gru 2013
Posty: 235
Wysłany: Pon Lut 26, 2018 11:14 am   Śluza Kamienna na pocztówkach (część II)

Mniej chyba znana pocztówka z widokiem na Kamienną Śluzę.
http://www.opowiadaczehis...wkach-czesc-ii/
_________________
https://www.facebook.com/opowiadaczehistorii
 
Krzysztof 


Dołączył: 14 Lip 2006
Posty: 2657
Wysłany: Nie Sty 06, 2019 10:46 pm   

To, że Kamienna Śluza powstrzymywała wysokie wody wiślane przed wtargnięciem na Żuławy Gdańskie korytem Motławy to powszechnie wiadomo, ale o tym, że przed wybudowaniem nowożytnych fortyfikacji też istniały takie zabezpieczenia to dotychczas nie wiedziałem.
Na tej mapie datowanej na 1615 rok widzę dwa systemy zabezpieczeń. W miejscu późniejszego Bastionu Żubr Maidloch wyraźnie zaznaczono śluzę opisaną "M..... Loch" (może ktoś pokusi się o rozszyfrowanie tego pierwszego członu bo na Maid to nie wygląda). Na Starej i Nowej Motławie zaznaczono również coś wyglądającego jak śluzy, opisane "Bahm" (?). Podejżewam, że to wcześniejsze konstrukcje, już nie używane w 1615 r. :???:

1615.a.jpg
Plik ściągnięto 14017 raz(y) 87,09 KB

 
 
Krzysztof 


Dołączył: 14 Lip 2006
Posty: 2657
Wysłany: Pon Sty 07, 2019 4:47 pm   

Na wspomnianej wyżej mapie jest zaznaczonych sporo więcej nieznanych mi (obawiam się, że i poważniejszym badaczom historii gdańska) śluz. Z przedstawienia ich na mapie wnioskuję, że większość nie miała możliwości śluzowania statków, a nawet łodzi. Ich funkcją było zapewne utrzymywanie różnic poziomów wody po przeciwległych ich stronach. Na taką śluzę w przez którą można było przeprawić się łodzią z jednej na drugą stronę, przy różnicy poziomów wygląda ta pomiędzy starą fosą zamkową, a Brabanc Huss.
W rejonie ujścia Motławy zaznaczono 3 obiekty opisane jako "Bchm". Jeden w głównym korycie (przypuszczalnie z błędnie zaznaczonym kątem wrót) i dwa na tym Brabanc Huss. Te 3 śluzy uniemożliwiały wysokim wodom wiślanym wtargnięcie w obręb akwatorium miejskiego (cofka).
To, że w miejscu obecnej ulicy Śluza istniała śluza odcinająca sieć kanałów Dolnego Miasta wiadomo, ale, że wcześniej w tym miejscu była śluza odcinająca ówczesne kanały Olszynki nie wiedziałem. Ciekawe dlaczego ten kanał łączący Nenen Graben z Nową Motławą ma 2 równoległe koryta. :???:

1615.b.jpg
Plik ściągnięto 13973 raz(y) 94,52 KB

1615.d.jpg
Plik ściągnięto 13973 raz(y) 77,93 KB

 
 
pumeks 
Mottlauspucker


Dołączył: 22 Paź 2003
Posty: 7683
Wysłany: Pon Sty 07, 2019 7:34 pm   

Krzysztof napisał/a:
To, że w miejscu obecnej ulicy Śluza istniała śluza odcinająca sieć kanałów Dolnego Miasta wiadomo, ale, że wcześniej w tym miejscu była śluza odcinająca ówczesne kanały Olszynki nie wiedziałem. Ciekawe dlaczego ten kanał łączący Nenen Graben z Nową Motławą ma 2 równoległe koryta. :???:

To chyba jest inne miejsce niż obecna ulica Śluza, szczególnie, jeśli Milchthor oznacza Bramę Stągiewną. Na planach z początku 19. wieku biegnie tym śladem ulica o nazwie Stinkgang, następnie jej nazwę zmieniono na Husarengasse, po 1945 na ul. Szwoleżerów, a później całkiem zniknęła.
Wschodnia część Husarengasse, odcięta po przebiciu ul. Łąkowej do Długich Ogrodów, zmieniła nazwę na Hintergasse, później przemianowano ją na Herrengarten (od pobliskiego bastionu), a dziś jest to ul. Sadowa.

Mam podejrzenia, że przebieg tego kanału na początku 17. wieku może się wiązać się z istniejącą w średniowieczu po południowej stronie Długich Ogrodów "Szkocką Groblą", która miała być jakby symetryczna do Angielskiej Grobli po stronie północnej.

PS. Kanał na Olszynce to raczej Newer (Nowy), a nie Nenen Graben.
_________________
#MuremZaPolskimMundurem
 
Krzysztof 


Dołączył: 14 Lip 2006
Posty: 2657
Wysłany: Pon Sty 07, 2019 8:57 pm   

pumeks napisał/a:
jeśli Milchthor oznacza Bramę Stągiewną.

Na tej mapie Brama Stągiewna jest opisana jako "Longe Gartens Thor"
Na większym fragmencie jest i Szkocka Grobla.
Na fragmencie z Zamczyskiem i Brabankiem polecam uwadze pięknie pokazany dźwig (podkreślony na fioletowo).

1615.e.jpg
Plik ściągnięto 13945 raz(y) 97,53 KB

 
 
Krzysztof 


Dołączył: 14 Lip 2006
Posty: 2657
Wysłany: Pon Mar 04, 2019 2:40 pm   

Na poprzedniej stronie napisałem
Cytat:
Na mapie z 1763 roku właśnie tam zaznaczona jest neue Schleuse, czyli nowa (i to raczej zastawka, a nie śluza). Otwarcie tej zastawki umożliwiało kontrolowane podtopienie

i mapkę zamieściłem.

Teraz zauważyłem, że takie odejście do spuszczenia wody z fosy na teren Olszynki istniało w 1929 r tylko. trochę bliżej Kamiennej Śluzy.

panorama_179.jpg
Plik ściągnięto 12984 raz(y) 105,68 KB

 
 
Galadhorn 
Tolkienista

Dołączył: 20 Gru 2016
Posty: 236
Wysłany: Pią Mar 08, 2019 6:23 pm   

Krzysztof napisał/a:
Na poprzedniej stronie napisałem
Cytat:
Na mapie z 1763 roku właśnie tam zaznaczona jest neue Schleuse, czyli nowa (i to raczej zastawka, a nie śluza). Otwarcie tej zastawki umożliwiało kontrolowane podtopienie

i mapkę zamieściłem.
Obrazek
Teraz zauważyłem, że takie odejście do spuszczenia wody z fosy na teren Olszynki istniało w 1929 r tylko. trochę bliżej Kamiennej Śluzy.

Ja tylko z nieśmiałością zapytam o tę mapę z 1763. Czy jest na niej Peterszawa i Biskupia? Gdzie znajdę tę mapę?
 
Wyświetl posty z ostatnich:   
Odpowiedz do tematu
Nie możesz pisać nowych tematów
Nie możesz odpowiadać w tematach
Nie możesz zmieniać swoich postów
Nie możesz usuwać swoich postów
Nie możesz głosować w ankietach
Nie możesz załączać plików na tym forum
Możesz ściągać załączniki na tym forum
Dodaj temat do Ulubionych
Wersja do druku

Skocz do:  
Dawny Gdańsk Strona Główna

Powered by phpBB modified by Przemo © 2003 phpBB Group
Template subTrail v 0.4 modified by Nasedo. adv Dawny Gdansk