Młyn został założony przy zamku, a nie przy żadnych trzcinach. Wyraźnie jest napisane "die bei dem Schlosse anzulegende Mühle".
Zgoda cystersów nie dotyczy budowy młyna (byłoby absurdem gdyby komtur potrzebował zgody klasztoru do inwestowania na własnym terenie), tylko rozporządzenia wodami Kłodawy
Riedewand wspomniany jest wyłącznie w wyrażeniu "in einer Riedewand über die Motlau fortzuleiten", czyli dosłownie byłoby "w akwedukcie poprowadzić dalej za Motławę".
Wszystko (również research w Google) wskazuje na to, że słowo Riedewand było używaną wyłącznie w Gdańsku i najbliższej okolicy nazwą urządzenia pozwalającego przerzucać wodę jednego cieku wodnego nad innym ciekiem.
Reasumując pozostajemy przy Pumeksowej wersji: ... klasztor w związku z założeniem młyna przy zamku pozwolił komturowi gdańskiemu odciąć Kłodawę i przerzucić ją akweduktem ponad Motławą, aby młynowi położonemu przy zamku zapewnić odpowiedni spadek wód... Jeszcze raz wielkie dzięki.
Kto wybudował Krzyżakom zamek w Grabinie ?
Pierwsza wzmianka o mistrzu budowlanym pojawia się 5 kwietnia 1399 roku. Do Elbląga przybył groskompthur z Coblenz a wraz z nim Nicolaus Fellensteyn. Mistrz budowlany za parę lat rozpocznie budowę zamku w Grabinie. Przypomnę , że w analogicznym okresie czasu powstały fundamenty i mury zamku w Bytowie pod nadzorem Fellensteyna . W roku 1406 Fellensteyn zbudował dębowe koryto wodne na rzece Motławie , które przetrwało do 1903 roku.
Za pracę mistrz otrzymał 7 marek , a na materiał budowlany wydał jedną markę i 8 scotów.
Latem 1409 roku zakończono budowę zamku w Grabinie.
26 kwietnia w poniedziałek wielkanocny 1406 roku wójt Grabin obdarzył kapelana Jacuba kwota 100 marek , które miały przyczynić się do budowy kościółka na zamku. W roku 1411 wójt Nicolaus von Bergau wsparł kapelana Jacuba 16 markami za które zakupiono 16 tysięcy sztuk cegieł.
Były wójt Grabin Baldwin von Stahl poległ na polach Grunwaldu w 1410 roku.
Na zamku utrzymywano pokaźną liczbę sokołów . Każdy drapieżnik kosztował 2 marki. Zatrudniano opłacanych sokolników.
Roczne zasoby skarbca w Grabinie :
1393 rok – 600 marek
1400 rok – 750 marek
1410 rok – 201 marek
1411 rok – brak wpływów ( po klęsce żadna wieś nie była w stanie podołać obciążeniom finansowym )
Zbrojownia na zamku 1410-1411r.
1 hełm
3 napierśniki
2 tarcze
2 kolczugi
11 kusz
1440 strzał łuczniczych
1 samopał
Na rzece Motławie było czynne jedno łowisko ryb i nieco mniejsze na kanale Lacke.
Do wójta należało :
16 sieci na ryby
3 czółna do połowy ryb
1 czółno wykute z blachy
1 kram na czółnie ze świeżą rybą
23 stycznia 1399 r. wyprawiono z Gdańska do Grabin 330 łasztów wapna. Koszt ogólny wyniósł 26 marek i 4 scoty.
23 maja 1401 r. hauskompthur Gdańska posłał do Grabin 4 ½ kopy rur różnego przeznaczenia oraz pieniądze dla wójta . Całość kwoty z transportem wyniosła 77 marek i 11 scotów.
30 sierpnia 1402 r. hauskompthur Gdańska posyła droga lądową i rzeczną stolarkę drewnianą , wapno oraz rury dębowe a także świeże pieczywo oraz kucharza do dyspozycji wójta.
20 marca – 5 sierpnia 1403 r. dostarczono z Gdańska 32 tysiące cegieł szkliwionych oraz żelazo i wyroby kowalskie.
26 sierpnia 1403 r. dotarło do Grabin 97 tysięcy cegieł i 54 tysiące dachówek .
1406-1407 r. zakupiono niezbędne narzędzia i materiały do budowy zamku , między innymi :
lniana lina do wyciągarki , taczka , 6 łopat , haki do kamienia i czerwoną farbę .
1408 r. maj zdun Heynrich postawił w izbach piece .
1409 r. 18 lipca glazurnik zakończył pracę nad układaniem posadzek.
Ogólny koszt budowy zamku wyniósł około 2700 marek.
Ilekroć tam jestem, serce mi się kraje; stan tej posiadłości, mimo remontów, wciąż jest daleki od dawnej świetności.
Pociechę daje zagłębianie się w jego historię. Można w niej znaleźć wiele spraw, pokazujących, że nie jest to miejscowość tuzinkowa. Pierwszy raz słyszymy o niej w roku 1273, w którym książę gdański Mściwój II darował „umiłowanemu obywatelowi Chrystianowi, zięciowi Jana, sołtysa Tczewa i jego potomkom, połowę pewnej wsi, którą nazywają Grabino, położonej na Żuławach…". Na wsi się nie skończyło: „Prócz tego temu samemu obywatelowi naszemu i jego potomkom łódź do połowu śledzi i jesiotrów, od wszelkich opłat wolną na wieki przekazujemy i darowujemy".
Na terenie wsi jest wzgórze, najwyższe na Żuławach (15 m nad poziomem morza), przez jej teren płynie Motława, do której poniżej niej wpada dopływ Kłodawa. We wsi powstał młyn. W 1310 r. tereny zajęli Krzyżacy, którzy zauważyli obronność miejsca i wybrali je sobie na siedzibę wójtostwa. W 1317 część gruntów między rzekami przekazali cystersom oliwskim – taki był początek późniejszych Grabin Duchownych. Niedługo potem zaczęli budowę zameczku – centrum administracyjnego Żuław Steblewskich (Gdańskich). W 1343 już istniał, w 1347 rozbudowano go. Dla zasilenia fos i wzmocnienia napędu młyna kanał Kłodawy przeprowadzono drewnianym akweduktem nad Motławą. W 1365 r. wielki mistrz Winryk von Kniprode zadecydował tutaj o losach małej wioski Ginino (dziś Gdynia), darowując ją Piotrowi z Rusocina.
Nie zapomniał o jej mieszkańcach: „Użyczamy też z naszej szczególnej łaski mieszkańcom wsi Gdinino, którzy tam mają parcele a są w tej wiosce dziedzicznie, że mogą dorsza w morzu łowić na swoje potrzeby, do jedzenia, nie na sprzedaż. Na wieczną pamiątkę zawiesiliśmy na tym piśmie naszą pieczęć. Dan w Grabinie w poniedziałek po dniu Filipa i Jakuba, w roku Naszego Pana tysiąc trzechsetnym i sześćdziesiątym piątym [5 maja 1365]".
Do tych ciekawostek dodam coś z późniejszych czasów. W czasie oblężenia Gdańska w 1577 roku Stefan Batory miał tu główną kwaterę. Na odchodnym, w 1578 r., jego żołnierze podpalili Zameczek. W czasie pierwszej wojny szwedzkiej często bywał w Grabinach Gustaw Adolf. W drugiej wojnie Gdańsk nie wpuścił Szwedów w swoje mury, ale ich oddziały panoszyły się na Żuławach i zajęły Grabiny. Często zdarzały się utarczki z oddziałami gdańskimi. Z tych czasów mamy pamiętnik szkockiego generała w służbie szwedzkiej Patryka Gordona.
Oto fragment: „Dnia 5 stycznia 1657 polecił mi wódz eskortować dwa wozy z żywnością idącą do Grabin. Spełniłem polecenie bez wszelkiej przeszkody i już wracałem do swoich, gdy tuż za wsią Grabiny dopędziło mnie dwóch jeźdźców. Odwiodłem kurki pytając co za jedni. Obadwaj parsknęli śmiechem i odpowiedzieli: Że my przecież Szwedzi i służymy w korpusie Douglas, czy nas nie znacie? Zacząłem się już wstydzić mojej bojaźliwości i zacząłem z nimi poufną rozmowę. Wtem nim spostrzegłem, już jeden z nich nagle pistolet z odwiedzionym kurkiem przyłożył mi do piersi i zawezwał do poddania się. Nie mogłem się bronić w takiem położeniu, złożyłem broń, a oni wzięli mnie z koniem między siebie i dalej pędzili do Gdańska. Dopiero później po drodze poznałem po grubych rękach i zgrzebnych koszulach, że to prości chłopi. Wstydziłem się tego niemało i tak dostałem się do Polaków".
Warto wiedzieć, co zaszło później (26 stycznia). Zameczek, broniony przez 60 Finów, został zaatakowany przez liczący 1600 żołnierzy i 12 dział oddział gdański. Finowie bronili się tak zaciekle, że zabili 186 napastników, sami prawie nie ponosząc strat. Gdy w końcu ulegli przewadze, zdobywcy wycięli ich do nogi. Rzeź usprawiedliwiali rzekomym paktem Finów z diabłem, dzięki któremu kule się ich nie imały.
Nie możesz pisać nowych tematów Nie możesz odpowiadać w tematach Nie możesz zmieniać swoich postów Nie możesz usuwać swoich postów Nie możesz głosować w ankietach Nie możesz załączać plików na tym forum Możesz ściągać załączniki na tym forum
FAQ
Szukaj
Użytkownicy
Grupy
Statystyki
Rejestracja
Zaloguj
Download
