Dawny Gdańsk

[Mikołaj]

Stare czy Główne? Może po prostu "STARÓWKA (300 km>>) (300 km>>)", jak w innych miastach?

Cytat:

STARÓWKA (300 km>>) (300 km>>), Stare Miasto, Główne Miasto, Śródmieście, a może Centrum? Jak właściwie powinniśmy nazywać "tę część" Gdańska? Choć mało kto używa formy poprawnej, to jednak wszyscy wiedzą o co chodzi. Chcemy rozpocząć dyskusję czy warto walczyć o poprawne nazewnictwo, którego nie zna większość gdańszczan, nie mówiąc już o turystach. Ekipa Trojmiasto.tv planuje przeprowadzić wideo-sondę wśród mieszkańców Gdańska. A zainspirował nas list od naszego czytelnika, pana Marcina Januszewskiego. Oto on: Od lat na stronach Trojmiasto.pl toczą się spory między czytelnikami (najczęściej w komentarzach do artykułów) o prawidłowe nazewnictwo najstarszej części Gdańska. Jedni starają się wymusić stosowanie nazw historycznych. Podział tej części Gdańska jest historycznie uzasadniony, ponieważ większość z tych "poddzielnic", czyli Główne Miasto, Stare Miasto, Osiek, Zamczysko i Stare Przedmieście, nie stanowiły kiedyś jedności. Niektóre nawet były swego czasu administracyjnie niemal samodzielnymi organizmami z własnymi burmistrzami i ratuszami. Dzisiaj granice między tymi miejscami są niewidoczne lub wyznaczone wtórnie przez np. wybudowanie wielkiej ulicy Podwale Przedmiejskie. Rzeczywistości jednak nie da się zadekretować. A rzeczywistość jest taka, że i mieszkańcy, i turyści widzą starą część Gdańska jako całość. I wszyscy oni mówią, że idą, zwiedzają, jedzą, spacerują i spotykają się na Starym Mieście lub na starówce (300 km>>). Jeżeli ktoś będzie na siłę im wmawiał, że rozmawiamy o Głównym Mieście w Gdańsku, to są jeszcze gotowi pomyśleć, że chodzi o coś w bezpośredniej bliskości dworca Gdańsk Główny. Gdy o starówce (300 km>>) mówią gdańszczanie, pewnie nie mają na myśli całego obszaru dawniej zamkniętego murami (np. w XVII wieku), bo ciężko jest nazwać Starówką ulicę Toruńską, Długie Ogrody czy ul. Wałową. Zapewne chodzi im o tę centralną część miasta, gdzie są charakterystyczne kamieniczki, stare kościoły, mury, baszty i wieże, czyli przede wszystkim Główne Miasto i fragmenty Starego. Z tak pojmowanej starówki (300 km>>) wypadają, niestety, bardzo liczne i piękne zabytki, położone nieco dalej: Brama Żuławska, bastiony nad Opływem Motławy, Brama Nizinna, kościół św. Trójcy, kościół św. Jakuba i kilka innych ciekawych miejsc. Można się pokusić o wyznaczenie konkretnych granic naszej dzisiejszej "starówki (300 km>>)", ale byłoby to trochę dekretowanie rzeczywistości, którego chciałbym uniknąć. Wszyscy jednak podskórnie czujemy, co jest, a co nie jest Starówką. Na pewno można się umówić na starówce (300 km>>) pod Wielkim Młynem, ale już pod NOT-em, 100 metrów dalej, nie bardzo. Na starówce (300 km>>) jest prawdopodobnie dawny Żak (zabijcie mnie, ale dla mnie zawsze to będzie Żak), ale nieodległe kino Krewetka już nie. Innym przykładem mogą być Stągwie Mleczne, które na starówce (300 km>>) są, podczas gdy właściwie całą resztę Wyspy Spichrzów ze starówki (300 km>>) raczej bym wyłączył (pozwólcie, że nie powiem dlaczego). Jak więc nazywać najpiękniejszą i najstarszą część naszego miasta? Historycy i przewodnicy na pewno muszą trzymać się historii, od tego są. A reszta? Myślę, że warto zostawić tę sprawę w rękach czy raczej w językach ludzi tę część miasta odwiedzających i tutaj mieszkających. Nie ma o co kruszyć kopii. Z czasem rozwiązanie wyklaruje się samo. I, jak mawiał klasyk, narodzi się nowa, świecka tradycja.

Rence opadajom.

Na razie tyle komentarza, może w wolnej chwili pokuszę się o więcej bo się we mnie krew gotuje jak czytam takich postępowców

[Sabaoth]

Ja w ramach reformy administracyjnej miasta proponowałbym włączenie do starówki (300 km>>) również Przymorze i Morenę.

A jak jeszcze więcej takich głosów, jak ten powyżej (Mikołaju, nie mam na myśli Ciebie ) się pojawi to zostawię na mojej stronie TYLKO nazwy niemieckojęzyczne!

[Inga]

[Oliwianin]

Myślę, że problem wynika z przyzwyczajeń napływowej ludności. Np na Przymorzu do tej pory ludzie mówią, że jadą do Gdańska, a nie do Głównego Miasta itd. Gdyby to zostało dokładnie ujednolicone w administracji, na mapach i znakach to by ludzie także zmienili przyzwyczajenia.

[Sabaoth]

Niektórzy, wychodząc z domu mówią, że idą na pole. Czy polem mamy zacząć nazywać wszystko co jest poza domem?

[hudyjan]

A ja jestem zwolennikiem postępowców. Nie, żebym się upierał przy "staroowkach", ale skoro tak mówi większość, to wasze dzieci też tak będą mówiły. Nawet jeśli będą doskonale znały historię i nazwy starego Gdańska.
To komentarz autora, czyli mój.

Cytat:

Masz rację - powinienem był napisać "większość", a nie "wszyscy". Fakt, że tak myśli większość, nie jest moją rzeczywistością, tylko po prostu rzeczywistością. Sam doskonale orientuję się, jakie nazwy historyczne nosiły poszczególne dzielnice, zwłaszcza, że swego czasu byłem przewodnikiem. Nie poradzimy niestety nic na to, że na dłuższą metę starych nazw nie da się obronić. Tak samo, jak nie da się obronić polskiej mowy, kaleczonej niemiłosiernie nawet przez redaktorów telewizyjnych. Na tym polega język żywy. Martwa historia, czyli zaistniałe w przeszłości fakty, uczą nas, że kartografia jest także rzeczą żywą. Mieszkamy dzisiaj w województwie pomorskim, a nie gdańskim, i tym bardziej nie w Zachodnich Prusach. Dla znawców i miłośników na szczęście pozostaną dawne mapy z dawnymi nazwami, granicami i historią. Paryż nosił kiedyś nazwę Lutecja. I co z tego? Pozdrawiam Miłośników Starego Gdańska Marcin Januszewski

[Dostojny Wieśniak]

Nie Hudyjanie! Faktem jest, że otacza nas bylejakość a debile kreowane są na gwiazdy TV. Nie jest to jednak powód by im ulegać. Większość na prawach tzw. demokracji funduje nam życie w tym co mamy. Może wystarczy?

[hudyjan]

Myślę, że wystarczy. Ty myślisz, że wystarczy. I co z tego, że tak myślimy?
Debile byli, są i będą i być może należy z nimi walczyć. Za swoje idee wiernie walczył Don Kichote, ale czy i on nie był trochę...?
Nazywajcie więc Główne Miasto Głównym Miastem, ale nie zmienicie zdania większości gdańszczan i milionów turystów, którzy wysiadając na Głównym (dworcu!), pytają się - którędy na staroowkę? Nawet jak im wytłumaczysz, że u nas nie ma starówki (300 km>>), to i tak po powrocie do domu będą opowiadać, że w Gdańsku widzieli piękną staroowkę.
Tak, jak pisałem w artykule - historycy, przewodnicy i inni znawcy niech mówią i piszą poprawnie. Do całej reszty będzie się trzeba niestety dostosować.

[pumeks]

Taaaa.... moja ulubiona sytuacja: idę z Mariackiej w kierunku Targu Drzewnego - na wysokości bazyliki wysiada z auta babina i pyta: którędy na Stare Miasto? no to ja się pytam: ale o które pani chodzi? bo w końcu jest możliwość, że szuka np. Ratusza Staromiejskiego czy kościoła św. Brygidy.
Mi się już nie chce kruszyć kopii, już nawet się nie dziwię, jak czytam że coś tam odbędzie się "w Ratuszu Staromiejskim na Długim Targu" (a niedługo pewnie będzie "na Drodze Królewskiej"), Wyspa Spichrzów i Ołowianka też już od dawna zostały uznane za części "Starego Miasta", a dla odmiany Stare Przedmieście już nieodwołalnie jest "Dolnym Miastem", bastiony są "fortami", pruski Fort Grodzisko to "forty napoleońskie", Aleja Zwycięstwa jest "Grunwaldzką"...
Pomału zaczynam się, wraz z niedobitkami skupionymi na tym i podobnych forach, jak postać z wiersza klasyka:

Cytat:

I jeśli Miasto padnie, a ocaleje jeden on będzie niósł Miasto w sobie po drogach wygnania on będzie Miasto.

[danziger]

[Sabaoth]

[roko]

Hmm, dzięki temu artykułowi a zwłaszcza komentarzom, dowiedziałem się że jestem SNOBEM.

A juz myślałem że nie ... a tu proszę.


P.S. Swoją drogą to wydaje się dziwnym, zabieranie się za prostowanie czegoś co z natury (i historii) jest nieźle pogięte.

[kwidzin]

A ja uważam problem, za ciut wyolbrzymiony. Rozumiem utyskiwania w sensie formalnym na dowolność stosowania nazwy Stare Miasto. Ma to swoje uzasadnienie historyczne, etc. Ale komu przeszkadza nazywanie Głównego Miasta starówką? Kulturowo termin STARÓWKA (300 km>>) (300 km>>) określa przecież każdą centralnie zlokalizowaną zabytkową zabudowę. Czy to się komuś podoba, czy nie, tak mówią i mówić będą turyści (i pewnie nie tylko) na całym świecie. W Toruniu mogą mieć podobny problem, a przez cały okres mojego studenckiego pomieszkiwania w Grodzie Kopernika, nie spotkałem nikogo kto dostawał piany, na dźwięk słowa STARÓWKA (300 km>>) (300 km>>) w odniesieniu do Rynku Nowego Miasta. Dlatego uważam, że nie zawsze warto kruszyć kopie. Zresztą świat idzie na przód, zmienia się optyka i nawet sami włodarze nie zawsze potrafią ogarnąć istotę problemu. Moja Orunia Górna była już Południem, teraz jest Chełmem, kto wie czym będzie za lat kilka skoro Gduńsk jest stolicą Kaszub. I ta dowolność nikomu w tym mieście nie wadzi. Dlatego nie szarpmy za ucho turystów i napływowych, kiedy zwą Neptuna starówką...

(Od toruńskiej starówki (300 km>>) dzieli nas 180 km, wiec dziwny jest ten auto edit, chyba, że i tamtejsze nazewnictwo wymaga interwencji wojsk koalicji. A może chodzi o Stary Konin, wtedy odległość by się zgadzała, choć akurat tam, nikt tego terminu nie używa.)

[danziger]

[bavar]

A w sumie to rozchodzi się tylko o to, kiedy "zamrozimy" żywot miasta.. Niektórzy spośród nas skupiają się na zakończeniu działań wojennych w tej części Europy, Świata. Dla innych taki "koniec" będzie gdzie indziej - może za pierwszego Wolnego Miasta a może wcale? Przecież po II w. ś. Gdańsk miał być zupełnie zaorany i zasiany blokami, tudzież pozostawiony jako przestrzegająca kolejne pokolenia ruina. Wówczas byśmy wcale nie mieli takich semantycznych podniet Dlatego język i m.in. terminy topograficzne miasta w nim zawarte tyle znaczą, ilu znajdzie się ludzi nim posługujących a pomstowanie do niebios, że STARÓWKA (300 km>>) (300 km>>), że to i tamto to dla mnie jest to zwykły ona..zm intelektualny o wyraźnych znamionach zadufania , czyli właśnie taki swoisty snobizm, który jest bardzo sensowny i akademicko atrakcyjny wyłącznie na tym i podobnym forum ale bywa niestety śmieszny, gdy chce mieć ambicje kreowania współczesnej "ulicznej" rzeczywistości.

P.S. Zaznaczam że mój powyższy wywodzik nie wynika z ignorancji, ani też taniej sensacji i kocham Gdańsk [i również historyczny Danzig]