Dawny Gdańsk

Nazwy - Bähre

Krzysztof - Pon Maj 06, 2013 1:32 pm
Temat postu: Bähre
Na planie Gdańska z 1822 r. opisane są jako "Bähre" grodzie oddzielające różne poziomy wody na Motławie i w fosie. Na planie z 1772 opisane są: "Bär.". Z tego planu można wnioskować, że miały wieżyczki podobne do tych na "Dziewicach" Kamiennej Śluzy. Na planie z 1822 też opisanych jako "Bähre". Na początku XVII w. gdy fortyfikacje nie były kompletne przypuszczalnie też piętrzyły wodę i na jednym planie opisane są częścią "Cataract".
Jak należałoby przetłumaczyć to słowo. Według słowników Bähre to mary, katafalk, ale tu to raczej nie pasuje.

Zbych - Nie Cze 23, 2013 12:03 am

Krzysztof napisał/a:
Jak należałoby przetłumaczyć to słowo. Według słowników Bähre to mary, katafalk, ale tu to raczej nie pasuje.

W słownikach znalazłem tylko wyraz Bahre, bez umlautu, ale też tłumaczone jako katafalk, więc jest to być może kwestia zmiany pisowni. Jednak Bahre, to także nosze. Może chodzi o to, że woda płynie zbudowanym, nienaturalnym korytem?
Inne znaczenie może zawierać wyjaśnienie pochodzenia nazwy rzeki Bahre:
Wikipedia napisał/a:
Der Name leitet sich vom althochdeutschen „bar“ (so viel wie leer) und „para“ (so viel wie Blöße, Waldblöße, abgetriebener Wald) her und bedeutet somit leere Fläche, Öde oder Waldblöße. Die Quelle der Bahre liegt auf einer solchen leeren Fläche oder Waldblöße.
[Adres Źródła]
Niestety, z tłumaczeniem tego tekstu mam pewne drobne (czytaj: olbrzymie) problemy. Jest napisane w nim, że nazwa pochodzi ze starogórnoniemieckiego, ale co w nim znaczyła nie jestem w stanie na podstawie tego tekstu zrozumieć chcąc zachować logiczne powiązanie tego znaczenia z sytuacją na mapie.

Krzysztof - Nie Cze 23, 2013 10:57 am

Zbych napisał/a:
co w nim znaczyła nie jestem w stanie na podstawie tego tekstu zrozumieć

Pobawiłem się ze słownikiem :zarobiony:
ale nic to mnie nie przybliżyło do zrozumienia gdańskich "Bähre".

Die Quelle der Bahre liegt auf einer solchen leeren Fläche oder Waldblöße.
Źródło „der Bahre” jest w jakiejś takiej pustej równinie lub polanie.

Zbych - Nie Cze 23, 2013 11:56 am

Znalazłem coś w Meyers Konversations-Lexikon Auflage 1857–1860, Armuth - Bayern, Tom 2. Tam jest napisane:
Cytat:
Bahre, ein Werkzeug zum Tragen, bestehend aus 2 durch mehre Querhölzer
verbundenen Stangen, besonder« zum Tragen des Sarges bei Begräbnissen .
Todtenbohre.

Adres w http://books.google.pl.
Skan odpowiedniej strony leksykonu z cyfrowej wersji Bayerischen Staatsbibliothek.
Tłumaczenie odkładam na później. Teraz nie mam już czasu, a poza tym może ktoś znający język mnie uprzedzi.

pumeks - Nie Cze 23, 2013 1:27 pm

To jest opis pasujący do pierwszego postu "mary, katafalk".
Krzysztof - Nie Cze 23, 2013 1:52 pm

Coś mi wygląda, że to coś w rodzaju nazwy własnej tych gdańskich grodzi. Podobnie jak "Dziewice".
Dwie długie (przy Kamiennej Śluzie - idealnie równoległe) grodzie z dwoma parami sterczyn wizualnie przypominają odwrócone, nóżkami do góry, nosze, katafalk.

pumeks - Nie Cze 23, 2013 2:13 pm

To samo pomyślałem. Zwłaszcza, że zaraz obok są bliźniacze lunety, które my nazywamy "świńskimi głowami" a na planie z 1822 r. nazwano je "okularami".
Ale do tego drugiego miejsca, taka interpretacja mniej już pasuje.

Zbych - Nie Cze 23, 2013 2:29 pm

Krzysztof napisał/a:
Dwie długie (przy Kamiennej Śluzie - idealnie równoległe) grodzie z dwoma parami sterczyn wizualnie przypominają odwrócone, nóżkami do góry, nosze, katafalk.
Raczej każda gródź z osobna nosi tę nazwę.
Nazwa Bähre może być nazwą specjalistyczną w dziedzinie fortyfikacji tak jak Brille.

Zbych - Nie Cze 23, 2013 2:36 pm

pumeks napisał/a:
Ale do tego drugiego miejsca, taka interpretacja mniej już pasuje.
Może nazwa Bähre oznacza zespół ciężkich bloków kamiennych tworzących razem gródź. Katafalk też lekki być nie musi jeśli ma swoje stałe miejsce.
Krzysztof - Sob Lis 12, 2016 10:20 pm

No i Januszajtis wyjaśnił http://www.nasz.gdansk.pl...016-do-netu.pdf
(strona 5)
Cytat:
... "batardeau" (niemieckie Bär) oznacza grodzę ...


Powered by phpBB modified by Przemo © 2003 phpBB Group