Dawny Gdańsk

Gdańsk - Sopot - Gdynia - Dobry Zajazd / Guteherberge /Lipce

dandola - Pon Lis 23, 2009 6:39 pm
Temat postu: Dobry Zajazd / Guteherberge /Lipce
Tę część Gdańska znamy pod ogólną nazwą Lipce. W XIV wieku dzieliła się na dwie osady - wieś Guteherberge i majątek Lepsch (Lepitz; Lipicz). Po wojnie przyjęto ogólną nazwę Lipce. Istniał tu szeroko znany, nie tylko wśród gdańszczan zajazd zwany "Drei Schweineskoepfe" ("Trzy Świńskie Łby"). Do dziś zachowało się trochę miejscowych zabytków m.in. Lwi Dwór uznawany za najstarszy przykład żuławskiego domu podcieniowego i Ferberówka. Natomiast "Adressbuch des Landkreises Danzig" z 1888 roku podaje informację, że pod koniec XIX stulecia dzierżawcą był tu Ferdinand Kleiss.
dandola - Sro Lis 25, 2009 2:07 pm

Z dziejów Lipiec:

po 1308 r. - wieś zwana Lepitz albo Lipcze (1315) wzorem wielu podgdańskich osad stała się własnością Zakonu Krzyżackiego
24 sierpnia 1367 r. - komtur gdański Ludeke von Essen nadał na prawie chełmińskim Mikołajowi z Czapelska 47 czteromorgowych zagród we wsi Lipce (Guteherberge vor Dantczke) oraz urząd sołtysa z obowiązkiem zasiedlenia tych zagród ustalając przy tym jednoczesnie wysokość czynszu i robocizny
1 luty 1376 r. - komtur gdański Zygfryd Walpot von Bassenheim nadaje na prawie chełmińskim cechowi rzeźników Starego Miasta Gdańska łąkę we wsi Lipce (Guten Herberge)
od 1454 roku wieś pisana jako Gudeherbrige stanowiła patrimonium miasta Gdańska
wiek XVI - znaczna części wsi własnością Konstantego Ferbera pieczętującego się owianym legendą herbem przedstawiającym 3 czerwone głowy dzików umieszczone na żółtym lub błękitnym polu; mniej więcej w tym samym okresie czasu (1603) powstał Lwi Dwór z umiejscowioną na dole karczmą, wspaniały park leśny ze stawami rybnymi, dwór oraz położona blisko niego karczma „Trzy Świńskie Łby” nawiązująca swą nazwą i szyldem do herbu właściciela - Konstantego Ferbera, która niestety spłonęła; miała przywilej wyszynku i warzenia piwa i w różnych okresach czasu nosiła nazwy "Łabędź" i "Biała Karczma"; ostatnim właścicielem był Eugen Kriesel zanotowany w książce telefonicznej z 1942 r.; zmarł on w dniu 26 czerwca 1945 roku w rosyjskiej niewoli w Grudziądzu; był żonaty z Johanną z domu Dopke zmarłą 26 grudnia 1963 roku
1677 r. - w dworze Ferberów wybudowanym ok. 1570 roku przez Konstantego zatrzymał się wraz z rodziną król Jan III Sobieski w drodze do Gdańska
1807 - 1814 r. - Lipce w granicach napoleońskiego Wolnego Miasta Gdańska
1813 r. - zacięte walki w okresie wojen napoleońskich
1856 r. - wieś Gute - Herberge zamieszkuje 282 mieszkańców
1887 r. - po reformie administracyjnej Lipicz (Gute Herberge) jako gmina wiejska zostaje włączona do powiatu ziemskiego Gdańska Wyżyna; siedziba obwodu mieści się na Oruni; urząd stanu cywilnego w latach 1874 - 1920 na Oruni, a od 1921 roku na miejscu; kościół ewangelicki był na Oruni, a katolicki w Św. Wojciechu; zanotowana liczba mieszkańców: 1905: 352; 1910: 418, w tym np. rodzina Roeschke, Strehlau
1888 r. - dzierżawcą był Ferdinand Kleiss
1918 - 1920 r. (?) - w Guteherberge istniała szkoła ogrodnicza (Die Gärtnereischule in Guteherberge)
1920 - 1939 r. - Lipce w granicach Wolnego Miasta Gdańska; w tym okresie odkryto tu łodzie pomorskie; przez wieś przebiegała ważna linia autobusowa łącząca Gdańsk z Różynami i był tu przystanek kolejowy;działała też prężnie już zburzona szkoła podstawowa
1933 r. - w dawnej rezydencji Ferberów pełniącej funkcję szpitala diakonisek gdańskich urządzono sanktuarium "Heilstaette Ferberhaus" z oddziałem odwykowym dla alkoholików ze szpitala miejskiego w Gdańsku
1 grudnia 1939 r. - lipiecka siedziba obwodu (Amtsbezirk Guteherberge) przyłączona zostaje do powiatu wiejskiego Gdańsk (Landkreis Danzig); naczelnikiem obwodu w 1937 roku był Heinrich Schröder
1 kwietnia 1942 r. - gmina Guteherberge zostaje przyłączona do Hanzeatyckiego Miasta Gdańska i powiatu miejskiego Gdańsk
15 stycznia 1954 r. - wieś gromadzka należąca do gminy Pruszcz Gd. została przyłączona do Gdańska stając się jego dzielnicą
*tu można znaleźć jeszcze inne historyczne ujęcia Lwiego Dworu:
http://wolneforumgdansk.p...highlight=lipce

Golden Lion - Sro Lis 25, 2009 6:46 pm

Obecnie Lwi Dwór wystawiony jest na sprzedaż cena wynosi 6 000 000 zł. Może w końcu obiekt ten będzie pełnił taką samą funkcję jak w czasach swojej świetności.
pumeks - Sro Lis 25, 2009 7:16 pm

To znaczy chłopskiej zagrody? :???:
dandola - Sro Lis 25, 2009 7:46 pm

Jako pewnego rodzaju ciekawostkę przedstawiam rodzinę mennonicką z Lipiec zanotowaną w księdze adresowej mennonitów z 1936 r. Najbliższych wyznaniowo sąsiadów miała ona na Oruni i w Św. Wojciechu. I kolejna pocztówka przedstawiająca zajazd "Trzy Świńskie Łby" nadana na Oruni w 1899 roku. Poprzednie pochodzą z okresu międzywojennego. Tym sposobem (tymczasowo) mamy najstarszy widok reprezentacyjnego punktu Lipiec.
dandola - Czw Lis 26, 2009 9:31 pm

Jak się okazało w toku dalszych poszukiwań informacji na temat Lipiec Eugen Kriesel nie tylko był właścicielem zajazdu "Trzy Świńskie Łby", ale prowadził też handel hurtowy m.in. paszami i zbożem. Kriesel to prawdziwy człowiek orkiestra handlujący wszystkim "mydłem, szydłem i powidłem".
Duqq - Czw Lis 26, 2009 10:19 pm

Dandola nie zrozum mnie zle, ale nie da rady zrobic po prostu "EDYTUJ" post ? :)
dandola - Pią Lis 27, 2009 8:25 am

Nie, bo zanim się powróci do tematu pisze, że czas minął. A nowe materiały ciągle dochodzą. Nie wyczerpie się ich od razu.
dandola - Pią Gru 04, 2009 9:56 pm

Przedsionek i wygląd "Lwiego Dworu" stanowiącego w latach 20-tych XX wieku własność dzierżawcy zajazdu "Trzy Świńskie Łby" Kleista.
źródło: O. Kloeppel..., Die bauerliche Haus...

diablica - Sob Gru 05, 2009 3:38 pm

w tym budynku po wojnie funkcjonowała szkoła, z czego co wiem to podstawowa,
ale nie wiem dokładnie w jakich latach

dandola - Sob Gru 05, 2009 4:10 pm

W tym tzn. "Lwim Dworze"? Ma ktoś może zdjęcia "Ferberówki" i otoczenia i potrafi wyjaśnić źródłosłów nazwy "Lwi Dwór"?
diablica - Sob Gru 05, 2009 4:16 pm

tak w "Lwim dworze". choc nie wiem czy dzieci się tam długo uczyły bo w 45 roku została kawałek dalej otwarta pierwsza szkoła w Gdańsku.
By może, dzieci tam przychodziły do momentu otwarcia szkoły podstawowej nr 41, która została niedawno wyburzona.

pumeks - Nie Gru 06, 2009 9:51 pm

dandola napisał/a:
W tym tzn. "Lwim Dworze"? Ma ktoś (...) potrafi wyjaśnić źródłosłów nazwy "Lwi Dwór"?

Moim zdaniem ta nazwa pojawiła się nie wcześniej niż ok. 1960. W dawniejszych opracowaniach niemieckich, np. w "Das Weichsel-Nogat Delta", jest to po prostu dom Kleista w Guteherberge. Także w publikacjach profesora Stankiewicza z lat pięćdziesiątych nie ma żadnych "lwów". Ktoś sobie ten "Lwi dwór" musiał wydumać z fusów po herbacie madras.

pumeks - Pią Gru 11, 2009 3:24 pm

W czeluściach forum odszukałem pocztówki z 3 Świńskich Łbów wgrane tu wieki temu:



BillyBoy - Pią Gru 11, 2009 4:00 pm

Nie "wieki temu", ale kilka postów wyżej (litografia)... :hiihihi:
pumeks - Pią Gru 11, 2009 9:30 pm

BillyBoy napisał/a:
Nie "wieki temu", ale kilka postów wyżej (litografia)... :hiihihi:

Jeśli masz na myśli tę litograficzną, to dokładnie 11 maja 2004 r. Jakbyś się przyjrzał, to byś zauważył, że to inny plik i w znacznie lepszej rozdzielczości niż ten "kilka postów wyżej". A ten drugi plik 25 września 2004 r.

BillyBoy - Pią Gru 11, 2009 11:49 pm

Oh, man... :roll:
Zamieszczam fragment (ograniczenia kilobajtowe załączników!) tejże widokówki w znacznie lepszej rozdzielczości niż "znacznie lepsza".

pumeks - Sob Gru 12, 2009 7:42 pm

dandola napisał/a:
Jak się okazało (...) Eugen Kriesel nie tylko był właścicielem zajazdu "Trzy Świńskie Łby", ale prowadził też handel hurtowy m.in. paszami i zbożem. Kriesel to prawdziwy człowiek orkiestra handlujący wszystkim "mydłem, szydłem i powidłem".


"Okazało się" w oparciu o napisy umieszczone na jego sklepie :mrgreen:

pumeks - Sob Gru 12, 2009 8:32 pm

I jeszcze pocztówka litograficzna z ok. 1900 r. Tak jak zdjęcie Gasthausu zur Gutenherberge w poprzednim poście, pochodzi z albumu P. Popińskiego "Dawny Gdańsk na pocztówkach"
dandola - Sob Gru 12, 2009 8:46 pm

pumeks napisał/a:
dandola napisał/a:
Jak się okazało (...) Eugen Kriesel nie tylko był właścicielem zajazdu "Trzy Świńskie Łby", ale prowadził też handel hurtowy m.in. paszami i zbożem. Kriesel to prawdziwy człowiek orkiestra handlujący wszystkim "mydłem, szydłem i powidłem".


"Okazało się" w oparciu o napisy umieszczone na jego sklepie :mrgreen:

Mówiąc "okazało się..." miałem na myśli m.in. książkę telefoniczną z 1942 roku. I po co ta zgryźliwość?

pumeks - Sob Gru 12, 2009 9:04 pm

dandola napisał/a:
Mówiąc "okazało się..." miałem na myśli m.in. książkę telefoniczną z 1942 roku. I po co ta zgryźliwość?

Stąd, że m. in. bardzo podobne zdanie do twojego znalazło się w albumie z serii "Był sobie Gdańsk" D. Tuska i G. Fortuny wydanym w 2005 r.

BillyBoy - Sob Gru 12, 2009 9:35 pm

pumeks napisał/a:
zdjęcie Gasthausu zur Gutenherberge w poprzednim poście, pochodzi z albumu P. Popińskiego "Dawny Gdańsk na pocztówkach"


Powiększyłem nieco zdjęcie z albumu P. Popińskiego :wink: .
Ci dwaj panowie w ancugach to właściciele Gasthausu/sklepu. Twarz jednego z nich wygląda mi na celowo wyretuszowaną (?).
Chociaż na szyldzie jest tylko nazwisko pana Kriesela, to na odwrotnej stronie kartki jest nadruk wymieniający dodatkowo Reinh. (Reinhold? Reinhard?) Hollsteina jako współwłaściciela.
Tę pocztówkę na zamówienie Gasthausu wykonał zakład fotograficzny Schutzmanna, który mieścił się na Siedlcach przy Unterstr. 2 (dzisiaj ul. Szara).

pumeks - Sob Gru 12, 2009 11:35 pm

Dla odmiany - litografia z Danziger Haus- und Heimatkalender 1974. Jeśli nie ma błędu w opisie (a akurat w tym numerze błędów jest sporo, więc nie mam pewności), to jest to litografia Friedricha Eduarda Meyerheima z 1838 r. "Aus dem Drei-Schweinsköpfer Walde nach Danzig gesehen" (Widok z lasów koło Trzech Świńskich Łbów na Gdańsk)
dandola - Nie Gru 13, 2009 9:52 am

Jak to już kilkakrotnie mówiłem nie miałem książki "Był sobie Gdańsk" w ręku. Na dniach sprowadzę ją w ramach wypożyczeń międzybibliotecznych.
tomekvolvo240 - Nie Gru 13, 2009 6:46 pm

witam, "drei Schweinskoepfe" dziś jest chyba hotelem...
dandola - Nie Sty 24, 2010 1:33 pm

Rysunek architekta Victora Zirkwitza z 1940 roku przedstawiający gospodarstwo rodziny Ehle zbudowane w Guteherbergu w latach 1937/38.
grzechuu - Nie Maj 02, 2010 2:42 am

Wychodzi na to, że dom podcieniowy gospodarstwa z poprzedniego postu wygląda dziś (po pożarze w latach 60.) tak:


A co do ogrodu, to jeszcze takie:


Z ciekawego albumu: http://picasaweb.google.c...analOhraPraust#

dandola - Nie Paź 31, 2010 8:55 pm

Piękna legenda traktująca o Lipcach autorstwa Wilhelma Mannhardta
Dieter - Sro Lis 03, 2010 11:53 pm

dandola, widocznie rozumiesz to co napisane. Dla resztki przetlumacz to. Jak nie, to ja to moge zrobic... :dziadek:
dandola - Czw Lis 04, 2010 8:48 am

No cóż jeślibym nie rozumiał, tobym nie przedstawiał. Ale jeśli chcesz, to tłumacz. :zgooda:
Miro - Wto Gru 27, 2011 8:16 pm

Dom podcieniowego " Lwi Dwór " w Lipcach
na zdjęciu poniżej nazwany "Löwenschloß" " Lwi Zamek ".

Miro

pumeks - Wto Gru 27, 2011 9:10 pm

To prawda, muszę skorygować swoją dawniejszą opinię:
Cytat:
nazwa pojawiła się nie wcześniej niż ok. 1960. W dawniejszych opracowaniach niemieckich, np. w "Das Weichsel-Nogat Delta", jest to po prostu dom Kleista w Guteherberge. Także w publikacjach profesora Stankiewicza z lat pięćdziesiątych nie ma żadnych "lwów". Ktoś sobie ten "Lwi dwór" musiał wydumać z fusów po herbacie madras.

Wygląda na to, że ktoś tę nazwę wydumał już przed wojną - choć dużo czasu upłynęło, zanim przebiła się ona do publikacji fachowych.

Miro - Sro Gru 28, 2011 5:12 pm

Mam jeszcze takie zdjęce gdzie obok omawianego " Lwiego Dworu "
widoczny jest " Ferberhaus " dom Ferberów.

Miro

Karin L. - Nie Sty 15, 2012 11:55 am
Temat postu: Guteherberge
Witam,
Przeczytałem Kościoła Danzig Mennonite Dobrej hostelu.
Krobjelowski łącznie z nazwą, jest to nazwa urodzenia prababci.
Żyli w najlepszym hostelem w 1912 roku, w tym mój Nierenberg pradziadka.
Proszę można uzyskać to całą listę e-mail'a?
To jest moja rodzina.
Dziękujemy Karin Langereih z Rostocku.
email: ggerbin@yahoo.de


Ja już znaleźć na liście w Wewnętrznego.
dziękuję

Miro - Sro Cze 18, 2014 3:27 pm
Temat postu: Guteherberge
Guteherberge Etablissement Kriesel 1910 rok.

Miro

Miro - Wto Lis 25, 2014 3:25 pm

Dobry Zajazd / Guteherberge /Lipce

Tak właściwie patrząc na tytuł tego wątku zastanawiam się skąd się wzięło tłumaczenie, bo tak to rozumiem nazwy „Guteherberge” na Dobry Zajazd. Nie można tłumaczyć nazwy miejscowości ze słownikiem w ręku.
Gut w tym przypadku oznacz mienie, ziemskie dobra, majątek, nieruchomość .
Każde z tych określeń można zastosować.
W tym przypadku tłumaczenie słowa „Gut” jako „dobre” jest nie do przyjęcia.

Miro


Powered by phpBB modified by Przemo © 2003 phpBB Group