Dawny Gdańsk

Materialne ślady przeszłości - Dawny Gdańsk pod napięciem

Makabunda - Sro Sie 17, 2005 12:19 pm
Temat postu: Dawny Gdańsk pod napięciem
Zainspirowany innym wątkiem proponuję nowy wątek, w którym zbieralibyśmy różne wiadomości na temat dziejów energetyki w Gdańsku. Przyznaję się, że temat jest dla mnie interesujący a informacji mam prawie zero. Nie chodzi mi też o jakąś akcję zbierania wiadomości. Chciałbym aby ten wątek był miejscem gdzie sukcesywnie wrzucać będziemy informacje zdobyte przy okazji innych poszukiwań. Niech i ten aspekt życia miasta doczeka zaistnienia na naszym Forum.
Na dobry początek trochę domysłów wynikających z tzw planu Mikołaja. Są tam uwidocznione dwie linie energetyczne. Jedna z Elbląga a druga z Bielkowa. Bielkowo wiadomo - zespół elektrowni wodnych na Raduni a Elbląg? A może to na Ołowiance produkowano energię elektryczną dla Elbląga?
Zapewne kojarzycie pewien obiekt na Ołowiance obok dawnej elektrowni. Jest to ceglany prostopadłościenny budynek bez okien pochodzący z lat 20-tych lub 30-tych. Najwyraźniej były tam stacja transformatorowa czy rodzaj rozdzielni elektrycznej. I chyba właśnie tam schodziły się zaznaczone przeze mnie linie energetyczne.
A tak w ogóle to jakie napięcie było w sieci miejskiej?
Czy oprócz wyżej wymienionych elektrowni były w Gdańsku inne?

Grün - Sro Sie 17, 2005 12:40 pm

Ja bardzo chętnie - ale pod jednym warunkiem :) a takim, że zbierzesz to potem w artykuł dla Akademii :)
A mam parę interesujących informacji :%

Makabunda - Sro Sie 17, 2005 1:06 pm

Jak skończe tą tułaczkę po heretyckich krajach to marzy mi się posadka profesorska na Akademii. W końcu jak dotąd jestem tylko doktorem. A do tego trzeba publikacji.
Niestety teraz nie ma mowy o "pracy naukowej" bo 12-14 godzin zabiera mi praca zarobkowa. A na Forum zaglądam głównie w przerwie na "lunch".
Generalnie cierpię na nadmiar pomysłów tylko z ich realizacją nie za bardzo. :hmmm:
Bedę jednak chciał coś spuentować jakimś artykulikiem. Może to będzie o elektryczności.

Corzano - Sro Sie 17, 2005 1:18 pm

Makabunda napisał/a:
jestem tylko doktorem

A doktor to co? Pies? :% :wink:

lucy - Sro Sie 17, 2005 11:40 pm

Tu zagladałeś?

http://www.gdansk.energa.pl/index.cgi?pg=2

http://www.gdansk.energa.pl/index.cgi?pg=*|O%20firmie|Historia|Rys%20historyczny

Mikołaj - Czw Sie 18, 2005 12:55 am

pod latarnią najciemniej :hihi:
Makabunda - Czw Sie 18, 2005 8:58 am

Senk ju za podpowiedzi. To dobra baza wyjściowa do dalszych badań. Wiem w którą stronę "uderzyć" aby trafić na ślady energetycznej historii . Ale do tego trzeba być na miejscu. :II Na ten przykład na początek dzięki róznym wynalazkom epoki kosmicznej spróbuję pójść sladem dawnych linii energetycznych. Będę w Gdańsku aż 2 tygodnie na początku września to chociaz parę godzin się znajdzie.
pumeks - Czw Sie 18, 2005 9:45 am

Polecam też to:
ENERGA Zakład Elektrowni Wodnych Sp. z o.o.

Makabunda - Czw Sie 18, 2005 10:10 am

Właśnie poczytałem sobie podane linki i tu dopiero pojawiają sie pytania. :hmmm:
Wynika z tego, że linia przesyłowa Gdańsk - Elbląg służyła raczej do przesyłu energii do Elbląga niż przeciwnym kierunku.

Przeanalizowałem też poniższy fragment ze strony Energi:
Tradycje elektroenergetyki zawodowej naszego regionu sięgają 1898 r. , kiedy to po raz pierwszy z latarni morskiej w Nowym Porcie zabłysło światło elektryczne, zaś w 1896 roku wyjechały na ulice Gdańska pierwsze elektryczne tramwaje. Po liczącej 27,5 km trakcji jeździło 45 wagonów i 53 przyczepy tramwajowe zasilane przez elektrownię w zajezdni Wrzeszcz
Po pierwsze jeżeli tradycje energetyki zaczynają się w 1898 to co robiły tramwaje elektryczne w 1896? Jeździły na bateryjkę? Ale mniejsza o to. Ktoś po prostu robił bezmyślnie CTRL C + CTRL V.
Chodzi mi raczej o domniemaną elektrownię w zajezdni Wrzeszcz. Nie wydaje mi się aby we Wrzeszczu znajdowała si e elektrownia i to za zajezdnią. Z pewnością zauważyłbym ją na jakiejś starej mapie albo pocztówce.
Jest inne miejsce gdzie mogło być coś na kształt elektrowni tramwajowej i to właśnie juz w 1896r. Pokazuje je załączony fragment mapki. Muszę tu jednak poprosić Was o pomoc w rozszyfrowaniu podpisu na mapce właśnie z tamtego roku. Cz to coś to elektrownia?
A może w wasze zbiory zawierają zdjęcia tego obiektu. Oczywiście nie angażujcie od razu do szukania tych fotek pani z dziekanatu. :mrgreen:

danziger - Czw Sie 18, 2005 11:51 am

Kraftstat to może skrót od Kraftstation - stacja siłowa - nie wiem czy to to samo co elektrownia (Kraftwerk)?
delektr Strassenb to po prostu Danziger Elektrische Strassenbahn AG - czyli Gdańskie Tramwaje Elektryczne S.A.
Wygląda na to, że faktycznie była tam jakaś tramwajowa infrastruktura elektryczna - tylko nie jestem pewien, czy z całą pewnością można powiedzieć, że to była elektrownia - może tylko jakaś trafostacja, czy co innego - nie znam się na prundzie niestety za dobrze :wink:

Mikołaj - Czw Sie 18, 2005 12:05 pm

Rozmawialiśmy już kiedyś o tym z Pumeksem, nie potrafię znaleźć tego wątku :evil:
Makabunda - Czw Sie 18, 2005 12:27 pm

No fakt. Trafostacja pod niezmienina nazwą "Bojowców" znajduje sie do dzisiaj. Pumeks kiedyś zwrócił na nia uwagę i na jej archaiczna nazwę.
No ale ona jest malutka apoza tym nie jest taka duża jak zaznaczona na planie miasta.
A co myślicie o tej domniemanej elektrowni we Wrzeszczu? To chyba jakaś lipa. No gdzie by tam wetknąć tą elektrownię. Bo zajezdnia to chyba we Wrzeszczu była jedna (dziś Centrum "Sukces")?

Sabaoth - Czw Sie 18, 2005 12:34 pm

No to kilka faktów, może ułatwią zgadywanie:

1. W 1895 r. firma AEG z Berlina, która przejęła Danziger Straßeneisenbahn buduje sieć trakcyjną i elektrownię.
2. W 1899 powstaje w Nowym Porcie firma Danziger Elektrische Straßenbahn.
3. W 1903 r. obie firmy się połączyły, firma z Gdańska wniosła m.in. elektrownię i 4 zajezdnie, firma z Nowego Portu zajezdnię z elektrownią.

To by znaczyło, że były przynajmniej dwie elektrownie zasilające gdańskie tramwaje.

Mikołaj - Czw Sie 18, 2005 12:40 pm

Cytat:
Pumeks kiedyś zwrócił na nia uwagę i na jej archaiczna nazwę.

Było lepiej - omawialiśmy dokładnie ten sam fragment mapki i rozszyfrowywaliśmy skrót. Ale za Chiny nie mogę tego znaleźć... Może zeżarło to wtedy podczas awarii...

pumeks - Czw Sie 18, 2005 2:22 pm

Ja też czytałem, że w zajezdni w Nowym Porcie była jednocześnie elektrownia (elektrostacja?) zasilająca tramwaje korzystające z tej zajezdni...
A co do trafostacji "Bojowców" przy Targu Rakowym, to oglądaliśmy ją, o ile pamiętam, razem z Makabundą. Myślę że ona nie jest taka stara, ale mogła powstać po wojnie na gruzach jakichś wcześniejszych urządzeń elektrycznych.

Hanemann - Pią Sie 19, 2005 10:59 am

W Wolnym Mieście jedynymi elektrowniami publicznymi były El. Raduńskie i Ołowianka - na uwagę zasługuje pytanie czy w okresie WM były linie energetyczne łączące z "zagranicą". Linia do Elbląga prawdopodobnie została wybudowana dopiero po 1939, aby połączyć Gdańsk z systemem energetycznym Rzeszy...
Hanemann - Pią Sie 19, 2005 11:19 am

errata: linia do Elbląga (60 kV) istnieje od 1928
Leon - Sob Sie 20, 2005 12:00 am

W Straszynie przy Elektrowni Straszyn nadal mieszka Pan K.Lewandowski ,pomimo bardzo podeszlego wieku jest on zywa kronika histori energetyki w rejonie Gdanska.
parker - Sob Sie 20, 2005 4:45 pm

O elektrowniach raduńskich jest troszkę w artykule o Raduni w "30 dniach" z kwietnia 2001 :)
jacek-gdansk - Sob Sie 20, 2005 6:48 pm

Niewiele wiem w tym temacie lecz ze swej strony jako ciekawostkę powiem, że w co poniektórych budynkach we Wrzeszczu, a konkretniej na Wajdeloty całkiem do niedawna istniały pozostałości po najprawdopodobniej gazowym oświetleniu budynków, konkretniej klatek schodowych. Być może jestem w błędzie, lecz czemu innemu miałyby służyć nieczynne obecnie instalacje złożone z rur, zwieńczone zaworami i czymś na kształt klosza? Budynki na mojej ulicy powstawały w około 1900 roku. Nie chcę aby wątek zboczył (z przyjemnością śledzę posty w nim bo też mnie to zainteresowało) lecz jeśli ma ktoś jakieś informacje na ten temat to może założy kolejny i podzieli się nimi?
pumeks - Pon Sie 29, 2005 2:03 pm

"Dzisiejsze rocznice" w Akademii Rzygaczy:
(29 sierpnia) 1886 - W ogrodowej kawiarni przy Alei Zwycięstwa odbył się pierwszy w Gdańsku pokaz oświetlenia elektrycznego. Prąd wytwarzał generator napędzany lokomobilą.

Makabunda - Wto Sie 30, 2005 9:37 am

pumeks napisał/a:
"Dzisiejsze rocznice" w Akademii Rzygaczy:
(29 sierpnia) 1886 - W ogrodowej kawiarni przy Alei Zwycięstwa odbył się pierwszy w Gdańsku pokaz oświetlenia elektrycznego. Prąd wytwarzał generator napędzany lokomobilą.

W tym momencie przypomniała mi sie stara lwowska piosenka z pionierskich czasów elektryczności. A idzie ona tak:
" Tam na rogu na Janowskiej, na ulicy Kliparowskiej
nuwoczesny urzondzeni - elektryczny uświtleni"

jacek-gdansk - Sob Wrz 03, 2005 9:19 am

W książce Aliny Panasiuk "Miasto i ludzie" są między innymi wspomnienia pana Józefa Marcinkowskiego zatytułowane: Wyspa "Ołowianką" zwana. Zajrzyj tam Wojtku, znajdziesz tam też troszkę informacji na temat historii elektryczności w Gdańsku. Polecam i dla zaostrzenia apetytu wklejam wycinek.
Mikołaj - Sob Wrz 03, 2005 10:51 am

W kultowym w pewnych kręgach "Gdańsku" Szermera i Stankiewicza też się coś znajdzie
turecki - Wto Mar 14, 2006 9:19 pm

na stronie "tramwaje grodu neptuna" jest opis powstania i rozbudowy tramwajów i informacja....

» 1895 r. | na górę

Firma AEG przystąpiła do przebudowy torów, montażu sieci trakcyjnej oraz do budowy elektrowni, którą zlokalizowano w śródmieściu przy Targu Rakowym. Elektrownia wyposażona była w dwie maszyny parowe zasilane węglem transportowanym po torach tramwajowych. Równocześnie zakupiono 45 dwuosiowych wagonów silnikowych, które miały posłużyć do obsługi pierwszej linii tramwaju elektrycznego wraz z wagonami tramwaju konnego zaadaptowanymi na doczepy.


może ta "trafostacja"została po...elektrowni?

turecki - Sro Mar 15, 2006 7:41 pm

A elektrownia latarni morskiej w Nowym Porcie uruchomiona została w 1888 roku
turecki - Nie Mar 19, 2006 7:33 pm

według autora historii elektryki polskiej elektrownia w Gdańsku powstała w 1898 roku [miejska-czyli raczej "ołowianka]moc początkowa 800kW 2x220 V dc
Zoppoter - Nie Mar 19, 2006 7:51 pm

turecki napisał/a:
według autora historii elektryki polskiej elektrownia w Gdańsku powstała w 1898 roku [miejska-czyli raczej "ołowianka]moc początkowa 800kW 2x220 V dc


Rzeczywiście w Gdańsku w 1898 roku rozwijała sie polska elektryka... :haha: :haha: :haha:

A wracając do adremu, to naprawdę był prąd stały? :hmmm: :???: :hmmm:

turecki - Nie Mar 19, 2006 7:57 pm

tak-na początku większość elektrowni oferowała prąd stały pomimo jego wad.Powstawały też taki,które od początku wytwarzały zgodny z obecnymi parametrami 3x 230/400 50Hz !.W opisie latarni w Nowym Porcie jest zapis-pierwsza na Bałtyku latarnia z oświetleniem elektrycznym z 1887 roku-zasilana z akumulatorów ładowanych w dzień przez prądnicę połączoną z maszyną parową-rozebrana w 1896 po wybudowaniu nowej.
turecki - Nie Mar 19, 2006 10:26 pm

12 sierpnia

1896 - Pierwsze elektryczne linie tramwajowe, łączące Targ Sienny z Orunią i Siedlcami, zasilane prądem z małej elektrowni na Targu Siennym, zostały oddane do użytku. Od 27 sierpnia uruchomiono również połączenie z Wrzeszczem.
tyle z informatora miasta Gdańska

Łukasz - Czw Lut 05, 2009 8:33 am

Znalazłem coś takiego w grudziądzkim dzienniku z 1926 (dużo tam piszą o Gdańsku, ale zwykle o cenach towarów albo bezrobociu). :)
groszek - Sob Lut 07, 2009 7:19 pm

Czyli jak widać lekkomyślnosć gospodarcza nie jest domeną naszych czasów....Jest to w pewnym stopniu pocieszające :wink: Gratuluję znaleziska :==

Powered by phpBB modified by Przemo © 2003 phpBB Group