Wysłany: Pon Lut 15, 2010 2:26 pm Gdańsk: Główne Miasto, Prawe Miasto, Nowe Miasto
Witam
Mam następujące pytanie. Czy termin "Nowe Miasto" jest synonimem terminów "Prawe Miasto" i "Główne Miasto"? Czy można użyć określenia "Ratusz Nowego Miasta" lub "Ratusz Nowomiejski", zamiast "Ratusz Głównego Miasta"?
Jeżeli tak, to czy mógłby ktoś podać literaturę, w której "Nowe Miasto" występuje w kontekście tej części Gdańska.
To nie to samo. Nowe Miasto było na północnym zachodzie od Starego; zeskanowana mapa średniowiecznego Gdańska jest z książki Stankiewicza i Szermera " Gdańsk. Rozwój urbanistyczny i architektoniczny oraz powstanie zaespołu Gdańsk - Gdynia - Sopot".
Wysłany: Pon Lut 15, 2010 2:55 pm Re: Gdańsk: Główne Miasto, Prawe Miasto, Nowe Miasto
pikuj napisał/a:
Czy termin "Nowe Miasto" jest synonimem terminów "Prawe Miasto" i "Główne Miasto"?
NIE
Cytat:
Czy można użyć określenia "Ratusz Nowego Miasta" lub "Ratusz Nowomiejski", zamiast "Ratusz Głównego Miasta"?
WYKLUCZONE
Cytat:
Jeżeli tak, to czy mógłby ktoś podać literaturę, w której "Nowe Miasto" występuje w kontekście tej części Gdańska.
Inga napisał/a:
To nie to samo. Nowe Miasto było na północnym zachodzie od Starego; zeskanowana mapa średniowiecznego Gdańska jest z książki Stankiewicza i Szermera " Gdańsk. Rozwój urbanistyczny i architektoniczny oraz powstanie zaespołu Gdańsk - Gdynia - Sopot".
Inga, ale to Nowe Miasto z twojej mapki to prawidłowo było "Młode Miasto", po niemiecku Jungstadt a po łacinie chyba civitas iuvenile. Pikujowi chodzi pewnie o dokument w którym jest mowa o kościele św. Jana na Nowym Mieście. Tylko że to "Nowe Miasto" czy raczej "civitas nova" ma bardzo słabe zakotwiczenie w źródłach, nie wiem, czy przypadkiem nie okaże się, że to jest jeden jedyny dokument w którym takiej nazwy użyto... Sprawa jest dość skomplikowana, ktoś na ten temat kilka lat temu pisał, ale kto to był i gdzie? nie wiem czy uda mi się odgrzebać cytat.
Co do Nowego Miasta to w źródłach które je wyróżniają znaleźć można, że stanowiło ono część Głównego Miasta, którego granice w przybliżeniu wynaczone są przebiegiem dzisiejszych ulic: Szerokiej i Podwala Staromiejskiego. W odróżnieniu od pozostałej części Głównego Miasta, od 1456 r. Nowe Miasto podlegało parafii św. Jana, stąd może inna funkcjonująca nazwa - Dzielnica Świętojańska.
Jeszcze lepiej... Czyli, ze u Szermera jest błąd ? [/quote]
Myślę, że jest to co najmniej drobna nieścisłość.
Dla ilustracji zapodaję inną mapkę z oznaczonym Nowym Miastem.
Co do Nowego Miasta to w źródłach które je wyróżniają znaleźć można, że stanowiło ono część Głównego Miasta, którego granice w przybliżeniu wynaczone są przebiegiem dzisiejszych ulic: Szerokiej i Podwala Staromiejskiego.
A możesz zacytować te "źródła", czy po prostu opierasz się na I tomie Historii Gdańska?
Bo nawet w tej pracy jest napisane, że w 1345 teren na północ od Szerokiej miał zostać nazwany Nowym Miastem (s. 360), ale jednocześnie jest też informacja, że jakieś dokumenty z 1385 i 1394 określają Główne/Prawe Miasto jako "Nowe Miasto" (s. 358). Więc sprawa nie jest taka prosta.
Cytat:
od 1456 r. Nowe Miasto podlegało parafii św. Jana, stąd może inna funkcjonująca nazwa - Dzielnica Świętojańska.
Dowcip polega na tym, że nazwa "dzielnica świętojańska" chyba nigdy nie "funkcjonowała" - o ile wiem, to XX-wieczny twór prof. Kloeppla (u niego oczywiście po niemiecku - Johannisstadt).
A możesz zacytować te "źródła", czy po prostu opierasz się na I tomie Historii Gdańska?
Akurat miałem pod ręką II tom. (s. 27) Ale podobnie brzmiące informacje znaleźć można także m.in u Januszajtisa (..) "Na osuszonych łąkach wyrosło tzw. Nowe Miasto (1345) lub dzielnica Świętojańska, z kaplicą św. Jana (1353) (>>>)" (Z uśmiechem przez Gdańsk s. 176) i innych, które przytoczę jak odnajdę w mrokach niepamięci .
Oczywiście zdaję sobie sprawę, że nie są to źródła sensu stricto (może nietrafnie użyłem słowa), ale chciałbym przez to zauważyć, że przytoczone przeze mnie nazewnictwo jest dość mocno zakorzenione w literaturze przedmiotu i nie znam racjonalnych powodów aby robić zamieszanie.
Tu jak napewno w bardzo wielu innych kwestiach historycznych gdzie dane źródłowe są nieliczne, niepełne, niespójne ..... możemy mówić o lepiej lub gorzej udowodnionej hipotezie i nic ponadto.
Miasto Główne było najbardziej znaczące i najbogatsze, ale swój samorząd miało także Stare Miasto i Młode Miasto, założone przez Krzyżaków po to, żeby osłabić cały Gdańsk. Młode Miasto to okolice stoczni gdańskiej. Po wojnie przez pewien czas nazywano ten obszar Nowym Miastem, co znów jest nieporozumieniem, bo tę nazwę już wcześniej nosiła dzielnica świętojańska Głównego Miasta i później przez pewien czas Stare Przedmieście. Kiedy gdańszczanie wypędzili Krzyżaków, rozebrali wszystko, co pozostało po nich. Śladów materialnych jest więc mało. Zachowały się natomiast pewne ślady w nazewnictwie. Boczna mała uliczka od ul. Jana z Kolna nazywa się Nowomiejska. Jeśli już, to powinna się nazywać Młodomiejska - bo od tego to się wywodzi.
Inny fragment tego samego autora o Młodym Mieście:
(...)" Z czasem zapomniano nawet, gdzie leżało i zaczęto go szukać w rejonie Stoczni Gdańskiej. Wynikłe stąd sprzeczności wyjaśnił w 1963 r. Stanisław Mielczarski, biorąc pod uwagę dawny o 500 m bliższy bieg Wisły i najstarsze plany miasta.
Północną granicę dzielnicy stanowiła wg niego ul. Gnilna (...)"
(Z uśmiechem przez Gdańsk s. 188)
Wpływ Mielczarskiego był silny i jego wersja lokalizacji Młodego Miasta utrzymywała się jeszcze w latach 70.tych, ale później ją odrzucono i wrócono (z grubsza) do lokalizacji w rejonie Stoczni.
Wysłany: Sob Gru 24, 2011 5:55 pm Gdańsk: Główne Miasto, Prawe Miasto, Nowe Miasto
Termin Nowe Miasto był używany nie tylko wobec terenów na północ od obecnej ulicy Szerokiej, które szybko zostały włączone do Prawego Miasta, ale też (później) wobec terenów późniejszego Dolnego Miasta.
W obu przypadkach były to tereny nowo pozyskane przez osuszanie.
Nowe Miasto2.jpg Fragment mapy Erica J. Dahlbergha zatytułowanej Dantiscum : Ichnographia Urbi Gedani et Castelli ad ostium Uistulae uulgo Weichselmunde..., wydanej w 1696 w Norymberdze, na której nazwą Nowe Miasto są objęte tereny obecnego Dolnego Miasta.
Nie możesz pisać nowych tematów Nie możesz odpowiadać w tematach Nie możesz zmieniać swoich postów Nie możesz usuwać swoich postów Nie możesz głosować w ankietach Nie możesz załączać plików na tym forum Możesz ściągać załączniki na tym forum