Dawny Gdańsk Strona Główna Dawny Gdańsk


FAQFAQ  SzukajSzukaj  UżytkownicyUżytkownicy  GrupyGrupy  StatystykiStatystyki
RejestracjaRejestracja  ZalogujZaloguj  DownloadDownload

Poprzedni temat :: Następny temat
Tolkienowie z Gdańska
Autor Wiadomość
Fort 
Fort

Dołączył: 10 Gru 2014
Posty: 213
Wysłany: Sob Mar 16, 2019 10:45 pm   

Galadhorn napisał/a:
Na usprawiedliwienie napiszę, że opiekuję się obecnie bardzo chorą mamą. I miałem obowiązki w pracy. Ale żyję ciągle tymi badaniami. Ta rycina jest niesamowita. W końcu udało się znaleźć właściwy obraz naszej kamienicy! Dziękuję!

Może udałoby się znaleźć jakiś dawny wizerunek domu na rogu Grobli I i Szerokiej? Bo tam prawdopodobnie mieszkał Michael Tolkien!

ok, ok, wszyscy wcześniej czy później mamy te problemy, wiem coś o tym, ale brakuje tu Ciebie, wszak jesteś spiritus movens tego wątku, tego niezwykłego tematu!
 
Galadhorn 
Tolkienista

Dołączył: 20 Gru 2016
Posty: 236
Wysłany: Czw Mar 21, 2019 9:54 am   

Mam nową sprawę, która na pewno uda się z Wami wyjaśnić. Chodzi mi o rolę pastora Samuela Ludwiga Majewskiego w dziejach nieruchomości Christiana Tolkiena i jego następcy, Carla Johanna Bergmanna.

O samym pastorze dużo pisałem na blogu: http://tolkniety.blogspot...ajewskiego.html

Piszę tam o testamencie Majewskiego, który udało mi się odkryć w archiwach angielskich:

Cytat:
Testament został spisany w Gdańsku 26 września 1800 r. i przełożono go na angielski i wysłano do Londynu (nie rozumiem jeszcze dlaczego). Z testamentu wynika, że pastor Majewski miał tylko jedną spadkobierczynię, siostrę Joannę Elżbietę, która wyszła za mąż za Bohemian Minister, czyli herrnhuckiego pastora Johanna Theophilusa Elsnera i zmarła w Berlinie (w testamencie jest też mowa o synu pastora Elsnera, pastorze herrnhuckim, Danielu Benjaminie Elsnerze). Ojciec Majewskiego, Jerzy Ernest Majewski (zm. 1757) wywodził się z rodziny Braci Polskich (czyli spadkobierców husytów – tak jak herrnhuci, czyli Bracia Morawscy) i był aktywnym działaczem Jednoty Braterskiej. Można zatem założyć, że i sam Samuel Ludwik Majewski był herrnhutem. Ciekawe, że pojawia się też nazwisko Music, które znamy z dziejów rodziny Tolkienów w Gdańsku (o ile dobrze odczytuję testament, młodsza córka Joanny Elżbiety Elsner wyszła za mąż za pana Musica, prusko-królewskiego inspektora w Poczdamie). Znany z wpisów gdańskich rodziny Tolkien Martin Musig (Music, Musich) urodził się we wsi Kolkewitz k. Chocieburza (Cottbus) na Łużycach w Saksonii i od 1753 był w Gdańsku obywatelem-kupcem. Jego brat Georg Musig był w Gdańsku od 1754 obywatelem-rzemieślnikiem jako kuśnierz. W związku z rodziną Tolkienów znajdujemy Martina Musiga i jego żonę Constantię w roku 1748 jako chrzestnych Dorothei Constantii Tolkien, córki kuśnierza Michaela Tolkiena i jego żony Euphrosiny, z domu Matthiess (innymi chrzestnymi Doroty byli: Johann Gottfried Ehwald, rektor szkoły św. Jana, którego znamy jako proboszcza Tolkienów i patrona Braci Morawskich w Gdańsku oraz państwo Lölus, którymi muszę się jeszcze kiedyś zająć). Constantia Dorothea w 1766 została żoną Andreasa Uebelina, mistrza kuśnierskiego, a ślub wzięli w kościele reformowanym św. Elżbiety (a nie w kościele luterańskim!). Martin Musig był właścicielem domu nr 5 na Biskupiej Górce od 1777 (APGd 300,32/14, str. 13).


W księdze gruntowej posesji Tolkienów/Bergmannów przy Letzte Gasse nr 28 w Petershagen Innerhalb (APG 98/11734 Grundbuch An der Radaune 28) czytamy, że właścicielami nieruchomości byli Tischler (stolarz) Johann Carl Bergemann, a po nim Arbeitsmann (tutaj: wolny rzemieślnik) Christian Zobel; patrz tutaj: http://tolkniety.blogspot...szy-badan.html.



Tymczasem w tym samym dokumencie pastor Majewski występuje w dziale "Gerichtlich versicherte Schulden und andere Realverbindlichkeiten" ('prawnie zabezpieczone długi i inne rzeczywiste zobowiązania'?):



Cytat:
Księga Letzte Gasse

s. 50 (fragm):

No. 1

Rthlr. 100

Rubrica III.

[...]

Herr Samuel Ludwig Majewski Pastor zu St. Petri und Pauli hat auf obigem Erbe 400 Fl. zu Pf[ennig]zins und den 27 Aug. d. J. ist der erste Pf[ennig]Z[ins] a 5 Pr. ct. Act. d. 27. Februar 1790.

Welches auf den Grunde deßelben ex decreto vom 27. Januar 1804 anhero übertragen worden.


[i dalej:]

Cytat:
Gegenüberstehende sub No. 1 eingetragene Einhundert Reichsthaler, in Vierhundert Gulden Danz[iger]. cour[ant]. sind von dem Predigern Majewski laut der unterm 14.st Septbr. 1801 coram Notario et testibus [przed notariuszem i świadkami] ausgestellten Cessions Urkunde an der Geschworenen-Mann [ławnik] Carl Wilhelm Meuschel [Menschel?] und von diesem wiederum laut Cession coram Notario et testibus vom 12th October 1801 an den Arbeitsmann Christian Zobel eigenthümlich abgetreten worden, welches auf der Grund der vorgedachten Documente ex decreto vom 27th Januar 1804 anhero vermerkt ist.


[ostatnia rubryka:]

Cytat:
Gegenüberstehende sub No. 1 eingetragene 100 rt. in Vierhundert Gulden D. c. sind dadurch, daß der Arbeitsmann Christian Zobel laut gerichtlicher Cessions-Contrakten o. d. 10. Maerz et confirm den 21 Juny 1803. Eigenthümer des verpfordeten Grundstücke geworden ist, getilgt, und deßhalb ex decreto vom 27th Januar 1804 gelöschet worden.


W innej księdze gruntowej tej nieruchomości - APG 98/8961 - czytamy, że:

Cytat:
Auf diesem Grundstücke hatten [?]
laut Erbbuch Extrack 460 fl. zu
Pfenigzins für den Verstorbenen
Pastor Majewski, die an
der Schuhmacher Zobel credirt [...]
sollen, wovon ich jedoch uns aus
der an mich von letztern etwas erfahren,
das Capital selbst [...] ich
auf die Gründe des Erbbuch Extract
als richtig an.

_________________________________

Interesuje mnie, co Majewski miał wspólnego z tą nieruchomością. Czy po prostu zaciągnął dług na nią (ale wtedy musiałby być jej właścicielem chyba, prawda?). Czy może pomógł spłacić wcześniejsze długi? Wy lepiej znacie niemiecki ode mnie. Potrzebuję pomocy :)

Co się stało 27 lutego 1790 roku?! (bo ta data jest tu chyba kluczowa)
 
Galadhorn 
Tolkienista

Dołączył: 20 Gru 2016
Posty: 236
Wysłany: Sob Mar 23, 2019 8:58 am   

A tak na marginesie: czy u Was też jest problem z otwarciem Pomorskiej Biblioteki Cyfrowej? Chciałem ściągnąć do badań kolejne numery Danziger Anzeigen z XVIII wieku.
 
MłodyBocieK

Dołączył: 07 Sie 2018
Posty: 250
Wysłany: Nie Mar 24, 2019 10:37 am   

Proszę info:
 
Galadhorn 
Tolkienista

Dołączył: 20 Gru 2016
Posty: 236
Wysłany: Nie Kwi 21, 2019 10:01 pm   

Rewelacja! Udało mi się odkryć nieznany list J. R. R. Tolkiena z 1951. W liście tym Profesor opisuje swoją wiedzę na temat pochodzenia rodziny. To pierwszy taki dokument, w którym Tolkien wprost pisze, że jego przodkowie przybyli do Anglii w XVIII w. z... Polski! Nie ma mowy o Gdańsku, ale jest Polska! Odkryłem ślady tej migracji z Polski, a teraz okazuje się, że i Profesor wiedział co nieco.

Szczegóły znajdziecie tutaj: http://tolkniety.blogspot...tolkien-on.html
 
Galadhorn 
Tolkienista

Dołączył: 20 Gru 2016
Posty: 236
Wysłany: Pon Kwi 22, 2019 9:23 am   

Dla Waszej wygody list przełożyłem na polski i opatrzyłem komentarzem:

http://www.elendilion.pl/...dkach-z-polski/
 
Galadhorn 
Tolkienista

Dołączył: 20 Gru 2016
Posty: 236
Wysłany: Sro Maj 08, 2019 10:07 am   

Dawno nic tu nie pisaliśmy! Byłem przedwczoraj w Gdańsku, w Archiwum. Oto efekt moich badań. Są nowe odkrycia (chodzi jednak o uszczegółowienie poprzednich ustaleń - na razie żadnych nowych rewolucji):

http://tolkniety.blogspot...tolkienach.html

Najciekawszy jest ten spis pochówków pod tablicą kamienną nr 84 w kościele św. Katarzyny:



Z rodziny Tolkienów znajdujemy tu pochówki sześciorga dzieci, których dokumenty chrzcielne znamy w Kościoła Mariackiego:

"1750 D. 14 Septhember, Euphrosiena Regiena Tolkienen" (Euphrosina Regina Tolkien, 1746–1750)
"1750 D. 3 October, Anna Elisabet Tolkinnen ein Kindt" (Anna Elisabeth Tolkien, 1744–1750)
"1751 D. 6 September, Jan Friderich Tolkihn ein Kindt" (Johann Gottfried [?] Tolkien, 1750–1751)
"1755 D. 10 December, Johan Danil Tolkin ein Kindt" (Johann Daniel Tolkien, 1752–1755)
"1758 D. 27 Johanuary, Tolkin sein [...]" (Michael Tolkien [?], 1757–1758)
"1761 D. 14 Maye, Benjamin Tolkin ein Kindt" (Benjamin Tolkien, 1760–1761)

Z ośmiorga dzieci Michaela i Euphrosiny Tolkienów (Anna Elisabeth, Euphrosina Regina, Dorothea Constantia, Johann Gottfried, Johann Daniel, Michael, Benjamin i Christian) dorosłego życia dożyło tylko dwoje: Dorothea Constantia (ur. 1748), która w 1766 wyszła za mąż za kuśnierza i ewangelika reformowanego, Andreasa Uebelina oraz Christian Tolkien II (1762–1821), który w XIX wieku był gdańskim antykwariuszem, ale nie pozostawił po sobie żadnego męskiego potomka.
 
Fort 
Fort

Dołączył: 10 Gru 2014
Posty: 213
Wysłany: Sro Maj 08, 2019 9:19 pm   

Zaprawdę niesamowite, że tyle odkrywasz, że tyle - mimo wszystkich tych gdańskich hekatomb - się zachowało !
O kilku kościołach i cmentarzach w kontekście Tolkienów była już mowa, ale o kościele Św. Katarzyny to dla mnie niespodziewana niespodzianka ... ale przecież z drugiej strony, to jeden z pierwszych gdańskich kościołów, więc wiele "widział" i zachował...
Nawet o Tolkienach !
 
Galadhorn 
Tolkienista

Dołączył: 20 Gru 2016
Posty: 236
Wysłany: Czw Maj 09, 2019 9:14 am   

W zasadzie Tolkienów u św. Katarzyny odkryłem już dawno temu. Ponieważ tam była Kaplica Kuśnierzy (zaraz przy wejściu po prawej), to był to kościół Michaela Tolkiena (1708-1795) i tam odbywały się liczne uroczystości w tej gałęzi rodziny. Wiedziałem już od ponad roku, pod jakimi płytami spoczywają ciała rodziny Michaela. Znałem wpisy pogrzebowe, opłaty za dzwony i pogrzeb itd. Ale teraz mam w końcu daty śmierci dzieci Michaela. Z ośmiorga dzieci do dorosłości dożyło tylko dwoje.

Jego brat, Christian Tolkien (1706-1791) był artylerzystą związanym z Biskupią Górką. Tam miał dom, który odziedziczył po teściu, artylerzyście Ephraimie Bergholtzu. Dlatego ta gałąź związana była z kościołem Zbawiciela.

Ostatni Tolkien z tej części rodu, Christian Tolkien II (1762-1821) pochowany był na cmentarzu Kościoła Mariackiego u podnóża Góry Gradowej.

W APG jest mnóstwo niezwykłych dokumentów. Nawet nie zdajemy sobie sprawy ile. Często oglądam coś, co ostatnio było otwierane dziesiątki lat temu (XVIII wiek był do niedawna chyba trochę niszową dziedziną zainteresowań).

Dzięki za zachętę do dalszych badań! :D
 
Fort 
Fort

Dołączył: 10 Gru 2014
Posty: 213
Wysłany: Czw Maj 09, 2019 8:45 pm   

Galadhorn napisał/a:
W zasadzie Tolkienów u św. Katarzyny odkryłem już dawno temu. Ponieważ tam była Kaplica Kuśnierzy (zaraz przy wejściu po prawej), to był to kościół Michaela Tolkiena (1708-1795) i tam odbywały się liczne uroczystości w tej gałęzi rodziny. Wiedziałem już od ponad roku, pod jakimi płytami spoczywają ciała rodziny Michaela. Znałem wpisy pogrzebowe, opłaty za dzwony i pogrzeb itd.

... znaczy, że dziś istnieją płyty, pod którymi w Katarzynie wciąż spoczywają Tolkienowie ? Są na nich ich nazwiska ?
To wszystko co odkrywasz, jest nie mniej fascynujące niż sama TRYLOGIA !!! : )
...a w temacie domu przy Letztegasse coś nowego, odkryłeś jakieś plany ukazujące jego wiarygodny wygląd, fasadę? ...do tej pory tylko spekulowaliśmy...
 
Galadhorn 
Tolkienista

Dołączył: 20 Gru 2016
Posty: 236
Wysłany: Czw Maj 09, 2019 9:24 pm   

Płyty były w nawie głównej, przy samym ołtarzu. Niestety wojna i ostatni pożar sprawiły, że wszystko poprzesuwali. Możliwe, że inskrypcje są pod ławkami. Na razie ojcowie nie dali mi nadziei na przesunięcie ławek.

Opis płyty nr 37 (pod którą leży m.in. Michael Tolkien):

91. Szary kamień (wys. 2 m, szer. 1,46 m). DANIEL JANTZEN VOR SICH UND SEINE ERBEN. Pośrodku płyty tarcza z herbem: wyprostowany lew skierowany w prawo, w klejnocie hełm z sześcioramienną gwiazdą i z wyrastającymi z niego trzema kwiatami. Poniżej napis: ANNO 1730. No. 37

Niestety już przed wojną nie istniała płyta nr 84, gdzie leży reszta Tolkienów (na niej było zapewne nazwisko MATTHIES).

http://tolkniety.blogspot...a-tolkiena.html

Jak widać, na żadnej płycie nie było wprost nazwiska TOLKIEN. Tolkienowie w Gdańsku byli świeżymi przybyszami. Nie mieli koneksji, nie mieli w Gdańsku tradycji. Jakbym był osobą wpływową w Gdańsku, ufundowałbym jednak dziś płytę dla św. Katarzyny z wszystkimi Tolkienami, z rodziną Michaela i np. herbem cechu kuśnierzy (albo po prostu herbem Tolkienów)

Co do domu, nie mamy jeszcze planu i rysunku/zdjęcia. Ale wierzę, że gdzieś coś takiego czeka. Oto najlepszy opis domu:

https://tolkniety.blogspot.com/2018/10/kolejny-opis-domu-christiana-tolkiena.html
 
princessita 

Dołączyła: 27 Lis 2005
Posty: 441
Wysłany: Czw Maj 09, 2019 10:54 pm   

Podziwiam i Gratuluję. :dziadek:
Zgadzam się z tym , że osiemnastym wiekiem w Gdańsku mało, kto się zajmuje (Mam tez wrażenie, że mało jest też badań nad historią mieszkańców Elbląga i Torunia oraz innych miasteczek w okolicach). Przeszkodą ku temu zwłaszcza w Gdańsku jest język, braki w dokumentach spowodowane zawieruchami historycznymi a także co uważam za największy wpływ to niechęć do badań tego okresu, bo historia Polski w tym czasie była bardzo pechowa. Trudno jest pisać o niepowodzeniach i tragediach, łatwiej za to o zwycięstwach.
Do tego trzeba mieć dużo samozaparcia, czasami potrzebne są fundusze, żeby drązyć temat do końca, nie każdego na to stać.
Co do tablicy to może warto się zapytac się Panią Prezydent lub druga możliwość zebrać fundusze poprzez internet, Gdańszczanie to umieją już robić, pewnie złozyliby się wielbiciele Tolkiena a tych jest sporo chyba :hmm:

Widziałam chyba zapowiedż filmu biograficznego o Tolkienie ?
Z pozdrowieniami.
 
Galadhorn 
Tolkienista

Dołączył: 20 Gru 2016
Posty: 236
Wysłany: Pią Maj 10, 2019 9:54 pm   

Tak, film będzie w kinach od przyszłego piątku. Zapowiada się smakowicie!

A taka płyta grobowa Tolkienów u św. Katarzyny na pewno jeszcze bardziej uatrakcyjniłaby kościół. Obok Heweliusza krewni Profesora Tolkiena! A w samym klasztorze np. zjazdy miłośników teologii Śródziemia. Trzeba zarazić tą ideą Ojców Karmelitów :D
 
Galadhorn 
Tolkienista

Dołączył: 20 Gru 2016
Posty: 236
Wysłany: Wto Sie 06, 2019 10:45 am   

Drodzy, zajmuję się teraz ostatnimi Tolkienami z Gdańska, rodziną stolarzy Franza i Pauli Tolkienów, ich syna Ernsta Tolkiena z żoną Friedą Emmą oraz ich córki, Margarety Marthy Tolkien, która w latach 20. XX wieku wyemigrowała do USA, gdzie wyszła za mąż za Alberta Roettgera i zmarła na Florydzie w 1976.

Ci Tolkienowie mieszkali jeszcze w czasie wojny przy ulicy Poggenpfuhl nr 59. Czy jest to odpowiednik dzisiejszej ulicy Żabi Kruk nr 6? Jeżeli Ernst Tolkien jeszcze w czasie wojny miał warsztat stolarski przy Weidengasse (dziś Łąkowa) nr 35/38, to można wnioskować, że produkował np. kolby do karabinów (bo jest to na terenie Fabryki Karabinów).

Szczegóły tutaj: https://tolkniety.blogspot.com/2019/08/wiecej-o-ostatnich-gdanskich-tolkienach.html

A przy okazji zapraszam Was na Literacki Sopot, gdzie będę opowiadał o odkryciach:

http://literackisopot.pl/...ard-derdzinski/
 
Krzysztof 


Dołączył: 14 Lip 2006
Posty: 2657
Wysłany: Wto Sie 06, 2019 4:06 pm   

Galadhorn napisał/a:
Poggenpfuhl nr 59. Czy jest to odpowiednik dzisiejszej ulicy Żabi Kruk nr 6?
Według mnie w miejscu budynku 59 stoją obecnie 9, 11, 13. Może później ten numer był w miejscu obecnego 7.
Ostatnio zmieniony przez Krzysztof Wto Sie 06, 2019 4:22 pm, w całości zmieniany 2 razy  
 
 
Wyświetl posty z ostatnich:   
Odpowiedz do tematu
Nie możesz pisać nowych tematów
Nie możesz odpowiadać w tematach
Nie możesz zmieniać swoich postów
Nie możesz usuwać swoich postów
Nie możesz głosować w ankietach
Nie możesz załączać plików na tym forum
Nie możesz ściągać załączników na tym forum
Dodaj temat do Ulubionych
Wersja do druku

Skocz do:  
Dawny Gdańsk Strona Główna

Powered by phpBB modified by Przemo © 2003 phpBB Group
Template subTrail v 0.4 modified by Nasedo. adv Dawny Gdansk