Dawny Gdańsk

Gdańsk - Sopot - Gdynia - Drewniana Stocznia Królewska / Königliche Werft Danzig

Krzysztof - Wto Lip 18, 2017 11:31 pm
Temat postu: Drewniana Stocznia Królewska / Königliche Werft Danzig
Hasło Stocznia Królewska (później Cesarska) kojarzy nam się z tym co pozostało po Stoczni Gdańskiej - ceglane hale istniejące do dzisiaj i to co niedawno zniknęło, a było tak charakterystyczne dla Gdańska przez ostatnie stulecie i ma całkiem niezłą dokumentację fotograficzną.
Dość długo obowiązywał zakaz wznoszenia na terenach przed miejskimi fortyfikacjami obiektów trwałych (murowanych). Z tego względu pierwotna zabudowa była drewniana. Niestety nie wiele rycin z tamtego okresu jest dostępnych.
W tym wątku chciałbym pozbierać obrazy i plany pokazujące jak wyglądała tamta starsza zabudowa.
Tu: http://forum.dawnygdansk.pl/viewtopic.php?t=6827
pumeks napisał/a:
Takie mam pod ręką (...) ma pokazywać sytuację w 1844


Za EG
Cytat:
Początkowo, w wyniku rozporządzenia króla prus. z 1 V 1844 powstała tzw. Korveten-Depost der Navigationsschule, zimowa baza postojowa, z możliwościami remontowymi, dla żaglowej korwety "Amazone"

Ja znalazłem coś takiego:

Krzysztof - Sro Lip 19, 2017 12:19 am

Jeszcze usytuowanie tej pierwszej bazy - stoczni na trochę wcześniejszym planie z 1833 r.
pumeks - Sro Lip 19, 2017 1:52 pm

Istnieje dość znana rycina Johanna Carla Schultza z 1857 r: KLIK
Niestety, nie mam dostępu do dobrej reprodukcji. Jedna z lepszych jest tu: http://fotopolska.eu/829296,foto.html

Krzysztof - Sro Lip 19, 2017 2:13 pm

Cytat:
Budowa korwet „Arkona” i „Gazelle” w Stoczni Królewskiej w Gdańsku, Johann Carl Schulz, 1857

To 13 lat od powstania Korveten-Depost. Nie widać jeszcze żadnych wiat drewnianych - pod gołym niebem pracowano. Widok od strony Wisły - na dalszym planie widać wieże kościołów Starego Miasta.
pumeks napisał/a:
Jedna z lepszych
"przycięta" do wymogów forum.
pumeks - Sro Lip 19, 2017 8:04 pm

Krzysztof napisał/a:
na dalszym planie widać wieże kościołów Starego Miasta.

Z lewej kościół św. Bartłomieja, z prawej - dawny kościół szpitalny św. Jakuba (w tym czasie mieściła się w nim Biblioteka Miejska) z wieżą pozbawioną hełmu

Krzysztof - Czw Lip 20, 2017 12:34 am

W 1857 budowano okręty pod gołym niebem, ale później już pod drewnianymi wiatami.
Te obrazki ze strony: http://www.klauskramer.de...che_Marine.html strasznie malutkie, ale bardzo ciekawe.

pumeks - Czw Lip 20, 2017 8:47 am

Takie wiaty pokazuje rycina Gottheila datowana 1861. Niestety znów mam tylko niezbyt dobre reprodukcje.
Nie wykluczam, że na rycinie Schultza po lewej stronie też widać fragment czegoś podobnego

pumeks - Czw Lip 20, 2017 9:04 am

I jeszcze metryczka z opisem (do tej kolorowanej wersji)
Krzysztof - Czw Lip 20, 2017 11:25 am

Dużo konkretów o początkach Stoczni Królewskiej jest w ENCYKLOPEDII GDAŃSKIEJ i w GEDANOPEDII http://www.gedanopedia.pl..._KR%C3%93LEWSKA
W tych tekstach, jak i powyższej metryce jest jednak spora nieścisłość. Szaniec Wapienny był na północ od Składów Drzewnych Młodego Miasta, czyli w sporej odległości od Stoczni Królewskiej.
Cytat:
Baza powstała na nabytych od gminy Gdańsk w 1844 roku przez rząd pruski 5 morgach nad Wisłą, w rejonie Szańca Wapiennego i tzw. Składów Drzewnych Młodego Miasta (Jungstädtischer Holzraum), przy ujściu kanału zwanego Heckergraben (obecnie tereny stoczniowe).


Dość dobrze pokazuje starą, drewnianą zabudowę plan Buhsego. Gdy on powstawał istniała ta starsza zabudowa (budynki zaznaczono obrysem i zakreskowano), gdy władze wojskowe zezwoliły na stawianie obiektów trwałych (ceglanych) rozebrano drewnianą zabudowę i wymurowano nowe obiekty, częściowo, już w innym układzie i na większym terytorium. Na planie Buhsego kontury zburzonych obiektów "przekreślono" krzyżykami i wyryto kontury nowych (już bez zakreskowania ich). Dzięki temu uważnie wpatrując się w ten plan możemy oglądać starszą i nowszą zabudowę.
Na poniższym wycinku dodatkowo zaznaczyłem widoczne na rycinie Gottheila dwie wiaty nad pochylniami i dok pływający. Artysta patrzył z brzegu Holmu. Dodatkową ciekawostką są jakieś kominy zaznaczone w rejonie Lazaretu.

pumeks - Czw Lip 20, 2017 2:32 pm

Spróbuję odnaleźć reprodukcję tej czarno-białej wersję ryciny, i może da się coś więcej wycisnąć ze skanera.
Czy ten komin nie mógł należeć do samej stoczni? np. jakiś tartak z napędem parowym?

Krzysztof - Czw Lip 20, 2017 3:33 pm

To 3 kominy. Wydaje mi się, że bardziej odległe. Niżej zamieszczam jeszcze jedną mapkę z drewnianą zabudową, z zaznaczonym widokiem z ryciny. Strzałką zaznaczyłem przypuszczalny kierunek na kominy.
Plan nie jest zbyt czytelny (cyfry oznaczające poszczególne obiekty). Nie wiem jak go pozyskałem. Jeśliby ktoś potrafił znaleźć czytelniejszą kopię można by rozszyfrować funkcje poszczególnych obiektów.
Ale to co jest na kierunku kominów to "Holzschupen", czyli szopy na drewno.

Miro - Pią Lip 21, 2017 11:34 am

Stocznia Cesarska plan 1907.

Miro

Krzysztof - Pią Lip 21, 2017 12:58 pm

Miro napisał/a:
Stocznia Cesarska plan 1907.

Ale to, już nowa murowana.

pumeks - Pią Lip 21, 2017 8:39 pm

Zmusiłem skaner do maksymalnej współpracy. Fragmenty ryciny Gottheila z 1861, w powiększeniu:
Krzysztof - Sob Lip 22, 2017 10:21 pm

To powiększenie wyjaśnia. Te 3 kominy, które brałem za odległe, duże - to 3 rury wystające z dachu budynku na "Legeplanie der echemalingen ..." oznaczonym nr. 14 - "Schmiede- und Schloser- werkstatt", czyli giętarni (?) i ślusarni.
pumeks - Nie Lip 23, 2017 3:44 pm

Krzysztof napisał/a:
nr. 14 - "Schmiede- und Schloser- werkstatt", czyli giętarni (?) i ślusarni.

Po prostu kuźnia i warsztat ślusarski

Dieter - Nie Lip 23, 2017 9:12 pm

O gdanskich stoczniach trzeba wiedzic:
- w roku 1852 powstala "Königliche Werft Danzig", czyli Krolewska Stocznia Gdansk, bo miescila sie w Königreich Preußen = Pruskim Krolestwie;
- ta sama stocznie nazwano od 1871 do 1918 roku "Kaiserliche Werft Danzig", czyli Cesarska Stocznia Gdansk;
- od roku 1918 roku istniala jako "Danziger Werft".

Tam uczyl sie i pracowal moj tata jako stolarz modelowy od 10.01.1921 do 25.03.1945.

W roku 1890 powstala "Schichau Werft"; do marca 1945 roku. :roll:

Krzysztof - Sro Mar 27, 2019 11:46 am

Z wykładu.
pumeks - Sro Mar 27, 2019 1:00 pm

Tak, znana rycina, tylko nie do końca wiadomo, co na niej widać ;)
Tzn. według mojej wiedzy, jest to dok pływający wybudowany przez Klawittera i stanowiący własność jego stoczni, natomiast tu użyty do dokowania korwety marynarki pruskiej "Danzig", zbudowanej oficjalnie przez Stocznię Królewską. Tylko, że... budowę okrętu prowadził właśnie Johann Klawitter, chyba jako zakontraktowany specjalista.

Krzysztof - Sob Sty 02, 2021 6:14 pm

pumeks napisał/a:
rycina Gottheila datowana 1861. Niestety znów mam tylko niezbyt dobre reprodukcje.

Tu: https://www.facebook.com/...710658669874888
lepsza jakość.
Cytat:
Z początkiem 2021 r. prezentuję jeden z nowych moich nabytków - grafikę słynnego Juliusa Gottheila (1810-1868) przedstawiającą Stocznię Królewską w Gdańsku (późniejszą Cesarską, Gdańską itd.). To perspektywa nieco mniej znana.

Dokładniej jest to ilustracja prasowa, która ukazała się w numerze 960 z 23 listopada 1861 r. "Illustrierter Zeitung", gazety wychodzącej w Lipsku (w moich zbiorach jest strona tytułowa tego periodyku).

Nie wiem, czy ktoś ze znawców rozpozna, co to za jednostka jest w budowie lub remoncie..? Czy to nie jest przypadkiem korweta SMS "Vineta" (lata budowy 1860-1865)...?

Krzysztof - Czw Kwi 01, 2021 1:37 pm

Na planie Gdańska z 1856 r. opisano zabudowania Królewskiej Bazy Korwet.
3 obiekty po lewej to:
Cytat:
Andreas von Mach
Kohlen Sc. jest to Kohlen-Schuppen (szopa na węgiel)

Obiekt na dole to:
Cytat:
Andreas von Mach
Kesselschmiede to po polsku kotlarnia. Tam gdzie się robiło na stoczni kotły parowe.
Dodatkowo:
175 lat historii Stoczni Gdańskiej - https://mfh-gdansk.pl/175-lat-historii-stoczni-gdanskiej/?fbclid=IwAR2FNY9MUZEbvMZ9I7iqt_OiPfcAK97aPTXr9_qLmye5AR5H6AjY9Zb9iTo

Helling to pochylnia.

MłodyBocieK - Wto Sty 17, 2023 9:31 am

Archiwum Państwowe w Gdańsku prezentuje:




ŹRÓDŁO


Powered by phpBB modified by Przemo © 2003 phpBB Group